İnsanların ve toplumların düşünce, tutum
ve davranış kalıpları; yeni gelişmelerin ve
ihtiyaçların etkisiyle zaman içinde değişmektedir.
Dünyadaki etkileşim ve iletişim çok kolaylaştığı
için bireysel ve sosyal değişim bugün çok
daha hızlı yaşanmaktadır. Bunun doğal bir
sonucu olarak nesiller arası farklılıklar ortaya
çıkmaktadır. Gençler, bir önceki nesle oranla
daha farklı önceliklere sahiptirler. Bu yazımız,
hızla değişen dünyada gençlerin hangi değerleri
neden benimsediğinin izlerini sürmektedir.
Yazımızda ayrıca, gençlerin içinde bulundukları
koşulları ortaya koyarak onlarla sağlıklı bir
iletişim kurmak için bir dizi öneri sunmaktadır.
Gençlik dönemi, kendine has psikolojik,
fizyolojik ve sosyal değişimlerle tecrübe edilen
bir gelişim dönemidir. Bu dönemde birey çoğu
zaman çalkantılı süreçler, duygusal gelgitler ve yoğun
zihinsel sorgulamalar yaşar. Yetişkinlik döneminde
ise bireyin zihin ve duygu dünyası nispeten netliğe ve
dinginliğe kavuşur. Yetişkinler ile gençler arasındaki ilişki,
pek çok teori ve araştırmanın konusu olmuştur. Gerek
akademik çalışmalarda gerek sosyal hayatta karşılaşılan
nesil farklılıkları pek çok sosyal temsilin varlığını ortaya
çıkarmaktadır.
Bireysel bazda değerler, kişinin hayatını üzerine
oturttuğu temeller, yaşamını şekillendiren ilkeler ve
önem atfettiği unsurları içermektedir. Her insan da
yaşamında farklı ilkeler benimseyip farklı konulara
değişen oranlarda önem atfedebilmektedir. Dolayısıyla
bireyler için “değersizleşme” durumundan ziyade
“farklı değerleri benimseme” durumunun geçerli
olduğu söylenebilir. Zaman içerisinde değerlerin yerini
yeni değerler alır ve böylece herkes tarafından kabul
gören yönlendirici hükümler meydana gelir.
Örneğin bir önceki nesilde “topluma uyum
sağlama, dürüstlük, aile ve akraba ilişkilerine
önem verme, merhamet” gibi konular
öne çıkarken bir sonraki nesilde “özgüven,
cesaret, bireyselleşme, rekabet” gibi konular
öne çıkabilmektedir. Gençler için önem
kazanan değerler de içinde bulundukları
şartlardan oldukça etkilenmektedir. Çünkü
insan, içinde yaşadığı toplum ve dünyadaki
gelişmelerden tamamen sıyrılmış bir varlık
değildir. Bireyin hayatı ve değer dünyası,
kendi kişilik yapısı kadar çevresinden öğrendiği bilgiler
ve edindiği tecrübelerle de yakından ilişkilidir. Şu hâlde
“Neden günümüz gençlerinin önem verdikleri değerler
bir önceki nesle göre farklı?” sorusuna verilecek cevabın
iki düzlemde ortaya çıktığı söylenebilir:
1. Gençlerin içinde yaşadıkları dünya değişti/değişiyor
2. Gençlerin dünyayı algılayış şekilleri değişti/değişiyor
Sanayileşmenin ardından toplumsal bazda etki oluşturan
bir diğer unsur ise teknolojik gelişmelerdir. Özellikle
iletişim, haberleşme ve bilginin hızlı bir şekilde tüm
dünyayla paylaşılabilmesi, kültürler arası etkileşimi ciddi
oranlarda artırmıştır. Radyo ve televizyonun toplum
ve birey üzerindeki etkileri henüz tartışılırken internet
hayatımıza girmiştir. Bu gelişmeyle birlikte söz konusu
etkileşim hızlıyken, süper hızlı hâle gelmiştir. Artık
dünyanın bir ucunda yaşanan ve dünya tarihi için çok da
önemli olmayan sıradan, basit, komik, acıklı olaylar bile
sesli ve görüntülü olarak anında dünyanın diğer ucuna
ulaşabilmektedir. Bir anlamda internet her bir bireye
kendi televizyon kanalını kurarak yayın yapması imkânı
vermiştir. Dolayısıyla birey artık sadece etkilenen değil
aynı zamanda etkileyen olmuştur. Bu da toplumsal ve
kitlesel değişimi çok daha değişkenli hâle getirmektedir.
Kaynakça:
https://www.academia.edu/36072500/
DE%C4%9E%C4%B0%C5%9EEN_D%C3%9CNYADA_
G E N % C 3 % 8 7 L % C 4 % B 0 K _ V E _
DE%C4%9EERLER_s_d%C3%BCzg%C3%BCner.pdf
THE CLAPPER 2018 - 2019
71
DEĞİŞEN DÜNYADA GENÇLİK VE DEĞERLER