é
’ sêÅcÕ º\ yês ¡ Ô \ T sê » kÕúHé dü˝≤àHé≈ £ î u … sTT \ T
ø £ èwüíõ + ø £\ y˚≥ πødüT˝À ◊ < ˚fi¯fl C …’\ T • ø £ å | ü & çq u≤ © e ⁄& é q≥T & ÉT dü˝≤àHéU≤Hé≈ £ î @ Á | æ˝Ÿ 7e ‘ ˚Bq CÀ < Ûéé | üPsY õ˝≤ ¢ ôdwüHé ‡ ø√s ¡ T º u … sTT \ T eT + ps T ¡ # ˚dæ +~. s ¡÷. 50 y˚ \ | üPNø £‘· TÔ ‘ √ bÕ≥T n +‘ ˚ yÓTT ‘ êÔìøÏ Ç < ›] ä Vü ‰ MT ‘ √ dü˝≤àHé≈ î £ u sTT … \ T eT + p ¬ s ’ q≥T ¢ Äj · Tq ‘· s ¡ T | ü ⁄ Hê ´ j · Tyê ~ ‘* Ó bÕs T ¡ . ø èwü £ íõ + ø £\ qT y˚ { ≤ & çq πødüT˝À CÀ < | é Û üPsY õ˝≤ ¢ ôdwüHé ‡ ø√s ¡ T º dü˝≤àHéU≤HéqT 2018 @ Á | æ˝Ÿ 5q < √wæ >± ‘ ˚ * Ãq $ wüj · T + ‘ Ó * dæ +< ˚ . á πødüT˝À eq ´ ÁbÕDT \ dü + s ø ¡ åD £ #· ≥ º+ øÏ +< ä Äj · Tq≈ £ î ◊ < ˚fi¯flC …’\ T • ø £ å ‘ √bÕ≥T s ¡÷. 10 y˚ \ »] e ÷ HêqT $~ + Û ∫ +~. Ç < ˚ πødüT˝À ì +~‘· T \ T >±
> √˝Ÿ ¶ ø√dt º ø ± eTHÓ « ˝ŸÔ Áø °& É˝À ¢ ‘ Ó \ T > ∑T ≈ £ îÁsê & ÉT sê >±\ yÓ + ø £ ≥ sêVüQ˝Ÿ | üdæ & ç yÓ \ T > ∑T \ qT ∫e ÷ à & ÉT . 85 øÏ˝À \ $ uÛ≤ > ∑ + ˝À n ‘·& ÉT $ CÒ ‘·>± ì *# ê & ÉT . kÕï # Y˝À 151 øÏ˝À \ T , ø Hé ¢ ° n +& é » sYÿ˝À 187 øÏ˝À \ T m ‹ Ôq sêVüQ˝Ÿ yÓTT ‘· Ô +>± 338 øÏ˝À \‘ √ dü « s ¡ í + # ˚õøÏÿ +#· Tø = Hêï & ÉT . sêVüQ˝Ÿ kı +‘·÷ s ¡ T > ∑T + ≥ ÷ s ¡ T õ˝≤ ¢ düT º es ¡ T º| ü ⁄ s ¡+. sêVüQ˝Ÿ ìs ¡ T & ÉT Çø £ ÿ & ˚ ø ± eTHÓ « ˝ŸÔ # Ûê +| æj · THéwæ | t˝À $ CÒ ‘·>± ì *# ê & ÉT . n | ü ⁄ Œ & ÉT
& Ûç ©¢
eTq < ˚X¯ + ˝À Ç | üŒ { Ïes ¡ ≈ £ î m +‘ √ > ∑T≥T º>± ø = qkÕπ > b˛ © düT $# ês ¡ D \ T eTTqTà +< äT bÕs ¡< äs ¡ Ùø £+>± ø = qkÕ > ∑qTHêïsTT . b˛ © düT \ < äsê ´| ü ⁄ Ô \ qT M & çjÓ ÷ ˝À ¢ ∫Árø £]+# ê *‡ q düeTj · T + ÄdüqïyÓTÆ +< äì < ˚X¯ n ‘· T ´ qï ‘· Hê ´ j · TkÕúq + n _ ÛÁbÕj · T | ü & É≥ + | ü≥ ¢ düs ¡« Á ‘ ê Vü≤s ¡ ¸ + e ´ ø £ ÔeTe ⁄‘ √ +~. eTTK ´+>± H˚sê \ < äsê ´| ü ⁄ Ôq≈ £ î , #· ≥ º ã < ä › yÓTÆq bÕ \ q≈ £ î á $< Ûëq + m +‘ √ nedüs ¡ eTì düTÁ |”+ ø√s ¡ T º n _ ÛÁbÕj · T | ü & ç +~. < ˚X¯yê ´| üÔ +>± ˇø £ ÿkÕ ]>± M & çjÓ ÷ ∫Árø £ s ¡ DqT neT \ T # ˚ùd kÕ < Ûäq dü +| ü ‹ Ô < äsê ´| ü ⁄ Ô dü + düú \ ≈ £ î ˝Òì $ wüj ·÷ ìï Hê ´ j · TkÕúq + | ü ]> ∑D˝ÀøÏ rdüTø = ì ñqï ôd ’| òt Ä © U≤Hé , ≥ãT , ˙ \+, k˛Hê © _+ Á < ˚ düVü ‰ eTs√ ì +~‘· T & ÉT < äTwü ´+‘ Ydæ +>¥ qT dü + X¯j · T \_› øÏ +< ä ìs√∆wüß \ T >± Á | üø £{ Ï + ∫ +~.
1998 nø√ º ãs ¡ T˝À CÀ < Ûé | üPsY düMT | ü + ˝Àì ø £+ ø £ DÏ Á >± eT + uÛÑ > √ < ë˝À ¬ s +& ÉT ø £ èwüíõ + ø £\ T Vü≤ ‘·´ ≈ £ î > ∑T ¬ s ’ q≥T ¢ πødüT qyÓ ÷< äsTT ´+~. dæìe ÷ ∫Árø £ s ¡ D dü +< äs ¡“¤+>± nø £ ÿ & É≈ £ î e∫Ãq dü˝≤àHéU≤Hé düVü≤q≥T \‘ √ ø £\ dæ yêVü≤q + ô |’ yÓfi¯ó ‘·÷ õ + ø £\ > ∑T +| ü ⁄ ô |’ ø ±\ TŒ \ T »] bÕs ¡ ì , B +‘ √ ¬ s +& ÉT ø £ èwüí õ + ø £\ T #· ìb˛j ·÷ j · Tì n _ ÛjÓ ÷>±\ T ñHêïsTT . á πødüT˝À @ Á | æ˝Ÿ 5e ‘ ˚Bq ø√s ¡ T º ≈ £ î Vü ‰»¬ s ’ q dü˝≤àHéU≤Hé 7e ‘ ˚B sêÁ ‹ $& ÉT < ä \ j ·÷´ s ¡ T .
yÓsTT { Ÿ *| òæ º+>¥ ˝À dü « s ¡ í +
n ‘·& ÉT 351 πøJ \ T m ‘· Ô & É + > ∑eTHês ¡ Ω +. á kÕ ] sêVüQ˝Ÿ ‹ s ¡ T > ∑T˝Òì ù | òe ¬ s { Ÿ >± ã ] ˝ÀøÏ ~>±& ÉT . m +< äTø £+ fÒ ø ± eTHÓ « ˝ŸÔ # Ûê +| æj · THéwæ | t˝À s ¡»‘· $ CÒ ‘· & ÜHé ˇô | ˝À >¥ ø £ Hêï n ‘·& ÉT 21 πøJ \ T m≈ £ îÿe m ‘ êÔ & ÉT . á kÕ ] e ÷ Á ‘·+ & ÜHé ˇô | ˝À >¥ ( düyÓ ÷ yê ) qT + ∫ n ‘·& çøÏ > { ∑ º Ï b˛ {° m < äTs sTT ¡ +~. kÕï # Y˝À yÓTT < ä≥ 147 øÏ˝À \ T m ‹ Ôq sêVüQ˝Ÿ ¬ s +& √ Á | üj · T ‘· ï + ˝À 151 øÏ˝À \ T m ‘· Ô & É + ˝À $| òü \ eTj ·÷´& ÉT . ø ± ˙ eT ÷& √ Á | üj · T ‘· ï + ˝À Ä ãs Te ¡ ⁄ qT m ‘ ÔXÊ ˚ & ÉT . ø Hé ¢ ° n +& é » sYÿ˝À n < ˚ CÀs TqT ¡ ø = qkÕ – dü ÷ Ô ‘=* Á | üj · T ‘· ï + ˝ÀH˚ 182 øÏ˝À \ T m ‘ ˚ÔXÊ & ÉT . ¬ s +& √ Á | üj · T ‘· ï + ˝À ‘· q Á | ü < äs ¡ ÙqqT 187øÏ yÓTs ¡ T > ∑T | üs ¡ ∫q n ‘·& ÉT eT ÷& √kÕ ] 191 πøJ \ T m ‘ ˚Ô Á | üj · T ‘· ï + ˝À $» j · Te +‘·+ ø ± ˝Òø £ b˛j ·÷& ÉT . n < äèwü º+ ≈ £ L & Ü sêVüQ˝Ÿ≈ £ î ø £\ dæ e∫à +~. s ¡»‘· $ CÒ ‘· & ÜHé zô | ˝À >¥ ≈ L £ & Ü eT ÷& √ Á | üj · T ‘· ï + ˝À 191 øÏ˝À \ T ˝Ò | ü & É + ˝À $| òü \ eTj ·÷´& ÉT . ˝Ò < ä + fÒ | üdæ & ç n ‘·& çπø < äπøÿ ~. bÕs ¡< äs ¡ Ùø £+>± b˛ © düT $# ês ¡ D \ T
< äX¯ \ yêØ >± á Á | üÁøÏj · TqT neT \ T # ˚j ·÷\ ì Ä < ˚ •+ ∫ +~. πø + Á < ä ¨ + XÊK ìj · T $ T + ∫q ø £$ T {° s ¡÷ bı +~+ ∫q ª πø + ÁBø è £ ‘· #· sê ´ Á | üD≤ [ ø μqT £ ÄyÓ ÷~ dü ÷ Ô » dæ º dt Ä < äsYÙ≈ £ îe ÷ sY > √j · T˝Ÿ , ÄsYm | òt HêØeTHé \‘ √ ≈ £ L & çq < Ûäsêàdüq + á Ä < ˚XÊ \ qT yÓ \ Te ]+ ∫ +~. XÊ +‹ uÛÑÁ < ä ‘·\ n + X¯ + sêÁcÕ º\ | ü ]~ Û˝Àì ~ nsTTq | üŒ { Ïø ° ª πø + ÁBø £ è ‘· #· sê ´ Á | üD≤ [ ø μ £ neT \ TqT | ] ü o *+# +< ˚ äT≈ î £ ˇø £ dü + dü úqT HÓ \ ø = ˝≤Œ \ ì ¨ + XÊK≈ £ î düŒwü º+ # ˚dæ +~. < äsê ´| ü ⁄ Ô \ M & çjÓ ÷ ∫Árø £ s ¡ D≈ £ î nedüs ¡ yÓTÆq kÕ + πø ‹ ø £, Ä ] úø £ düVü ‰ j · T düVü≤ø ± sê \ qT πø + Á < ä Á | üuÛ ÑT ‘·«+ n +~+# ê \ ì ‘*| Ó +~. æ á @& Ü ~ p˝ …
` eT ÷] Ô
dü˝≤àHéU≤Hé CÀ < Ûé | üPsY C …’\ T≈ £ î sêe & É + Ç ~ Hê \ T > √kÕ ]. õ + ø £\ y˚≥ πødüT˝ÀH˚ 1998 , 2006 , 2007 dü + e ‘·‡ sê˝À ¢ yÓTT ‘· Ô + 18 s√E \ T Äj · Tq C …’ ˝À ¢ > ∑ & çbÕs ¡ T .
Ä + Á < ÛäÁ | ü < ˚XŸ
ˇô | ˝À >¥ yÓTT ‘· Ô +>± 331 øÏ˝À \ T m ‹ Ô ¬ s +& √kÕúq +‘ √ dü ] ô | ≥T º ≈ £ îHêï & ÉT . mì $ T < ˚fi¯fl ej · TdüT ‡ ˝ÀH˚ yÓsTT { Ÿ *| òæ º+>¥ qT ÁbÕs ¡+_ Û + ∫q sêVüQ˝Ÿ ‘· q dü « X¯øÏÔ ‘ √ m < äT > ∑T ‘·÷ n +‘· sê ® rj · T kÕúsTT˝À mH√ï | ü ‘· ø ±\ qT kı +‘·+ # ˚düTø = Hêï & ÉT . $» j ·÷ q +‘· s ¡+ sêVüQ˝Ÿ e ÷{ ≤ ¢& ÉT ‘·÷ ‘· q ‘·< äT | ü ] \ ø £ å ´+ 2020 ˇ *+| æø˘ ‡ ≈ £ î ÁbÕ ‹ ì < ∏ä ´+ eVæ≤ + ∫ | ü ‘· ø £+ ¬>\ e & Éy˚TqHêï & ÉT . dü « s ¡ í | ü ‘· ø ± ìï kÕ ~ Û + ∫q ‘ Ó \ T > ∑T ‘ ˚ »+ sêVüQ˝ŸqT @.| æ . eTTK ´ eT + Á ‹ #·+ Á < äu≤ãT n _ Ûq +~+# ês T ¡ . Ä ‘·& çøÏ Áb˛ ‘ ê ‡ Vü≤ø £+>± s ¡÷. 15 \ ø £ å \ Ä ] úø £ kÕj ·÷ ìï dæm + > ∑ ‘·+ ˝ÀH˚ n +~+ ∫q≥T ¢ XÊ | t z Á | üø ≥q˝À £ ù | s = ÿ +~. ‘\ Ó T > ∑T sêÁcÕ º\ ñeTà & ç > ∑es ¡ ïsY qs ¡ dæ + Vü≤Hé ≈ £ L & Ü sêVüQ˝ŸqT n _ Ûq +~+# ês T ¡ . sêVüQ˝Ÿ dü « s | í ¡ ‘· ü ø ± ìï kÕ ~ Û +#·& É + ô |’ n≥T < ˚X¯yê ´| üÔ +>± H˚ ø ± ≈ £ î +& Ü eTTK ´+>± Ç≥T ‘ Ó \ T > ∑T sêÁcÕ º\ Á | ü »\ T Vü≤s ¡ ¸ + e ´ ø £ Ô + # ˚düTÔHêïs ¡ T .
15e ‘ ˚BøÏ ‘=*< äX¯ neT \ T˝ÀøÏ sêyê \ ì düŒwü º+ # ˚dæ +~. e ÷ qe Vü≤≈ £ îÿ \ ñ \¢+| òüTq | òüT≥q \ qT ìs√ ~ +#·& Û ÜìøÏ nìï b˛ © düT ùd wüqT º ¢, ø ± sê >± sê˝À ¢ dædæ { Ï $\ qT neTsêà \ ì 2015˝À düTÁ |”+ ø√s ¡ T º z rs ¡ TŒ˝À ù | s = ÿqï $ wüj ·÷ ìï < Ûäsêàdüq + > ∑Ts ¡ TÔ # ˚dæ +~.
16 @ Á | æ˝Ÿ , 2018 13