Telmih Dergisi 1. Sayı Şiir, Hikaye, Makale, Fotoğraf | Page 83
Nevai türbesini arka tarafında büyük alanı kapsayan bağda göğe direnmiş ünlü beş minare
yükseliyordu. Sultan Hüseyin Baykara türbesi
de bu bahçede idi. Bu minarelerin lap üst bölümünü 1963 yılında İngilizler topla vurup dağıtmışlar, sonraları Rus (Sovyet) ordusu bu
minarelerden karargah gibi kullandıklarından
hayli restorasyon çalışmaları görmüşlerdir. Göz
okşayan Doğu mimari yapıların bulunduğu
arazi büyük bahçe ile süslenmişti. Avluda bahçede rengarenk gül ve çiçekler insan ruhunu
benziyordu. Bazen göze çarpan zayıf esinti gül
ve çiçeklerin kokusunu etrafa yayıyordu. Bahçede çay, dondurma ikramı yapılan mekanlar
açılmıştı. Hava oldukça sıcaktı, yolumuz dondurma yerine düşmüştü. Yolumuza Herat´ın
daha güzel, her taşı-duvarı tarihi dindiren Müsella kompleksine doğru devam ettik. Bu tarihi
karmaşık hakkında Semerkant’taki Registon
kompleksine ziyaret ederken duymuştum. Semerkant kompleksi Timur tarafından, Herat´ın’dakı kompleks ise Gövherşad Beyim tarafından inşa ettirilmiştir. Semerkant'ta söylendiği gibi, bu karmaşık daha büyük, daha güzel
idi. Ünlü tasavvuf adamı, "Menazilus Şairin" ve
"Kur'an tefsiri" kitaplarının yazarı Hoca Abdullah Ensari'nin (1006-1089) türbesinin çevresi
insanlarla dolu idi. bir sufinin kendinden geçmiş
durumda "Allah, Allah" - diye dua etmesi çok
etkileyiciydi. Onu da unutmadan söyleyeyim,
Hoca Abdullah Ensari Peygamber'e ait en çok
hadis yazar olarak tanınır.
katimi çekti. Sultan Hüseyin Baykara kendisi
için mermer taş üzerinde usta hattatlar özel
incelikle kabrin üstünü hazırlamak, hazırlanması 16 yıl sürmüştür. Hazır olandan 2-3 yıl
sonra Baykara’nın küçük oğlu aniden ölür ve
bu mimari örneğini-anıtı oğlunun mezarına
konmasını bildirir. Bu olaydan 9 yıl sonra Sultan Hüseyin Baykara dünyasına değiştirir ve
ikinci bir anıt hazırlamak ona nasip olmamıştır.
Birçok güzelliğe şahit olarak hayallerimin gerçekleştiğini görerek mutlu ve huzurlu bir şekilde Bakü´ye yeniden yola koyulduk bu izlenimlerim Türkiye´de Ali şiir Nevai adına katılacağım 23. Uluslararası Hazar Şiir Akşamları İçin
oldukça önemliydi. Bu heyecanı ise yayım kurulu üyeliğini yaptığım kıymetli Telmih Dergisiyle paylaşmak istedim.
XI yüzyılda yaşamış Hoca Abdullah Ensari
türbesini ziyarete gelenlerin haddi hesabı yoktu, öyle orada öğrendim ki, bu kutsal evliyanın
ziyaretçilerinin ardı arkası kesilmiyormuş. Türbenin dış kısmında yerleştirilmiş Hoca Abdullah Ensari'nin büyük, özel hattatlarından işlemleri bulunan 900 yıllık tarihi olan anıt taşın (5
metre yüksekliğinde olan mermer taş şişe içerisinde saklanır) ve türbenin yanında fotoğraf
çektirdik. Daha doğrusu, Gövherşad Beyim dev
Musalla taşını bu türbenin çevresinde diktirmiş,
burada o dönemin hakim ailelere ait çok sayıda
mezarlarda vardır. Örneğin, Sultan Hüseyin
Baykara´nın küçük oğlunun naaşı özellikle dik-
TELMİH | 81 | SAYI:1 YIL:1