TED Meşale Dergisi Aralık 2013 17. Sayı | Page 46

Yaşadığımız son yüzyılda icatların çoğalması, üretim teknolojilerinin aşırı gelişmesi, bu gelişmelere uyum sağlayabilmesi, yeni bir düzeneğe dayanan gündelik yaşamını etkin bir şekilde sürdürebilmesi için, insanın da kullandığı şeyleri -zaman zaman ayak direse de- sürekli değiştirmesine neden oldu. Bu da beraberinde aynı hızla bir “eski” üretimine yol açtı. Gerçi bahsettiğimiz anlamda bir şeyin koleksiyon yada antika değeri taşıyabilmesi için üzerinden geçen zamanın çok daha uzun olması gerekiyor ama bizim bu “eskitme” sürecini eski dönemlere göre çok daha kısalttığımız da açık. Nelerin mi koleksiyonu yapılabiliyor? Hemen hemen her şeyin. Ama koleksiyon niteliği taşıyan bir eser kimi zaman müzayede değeri taşımayabiliyor. Yani koleksiyon açısından bakıldığında o eserin ya da şeyin değeri, dahil olacağı bütünün hangi parçasının eksikliğini gidereceğine göre önem kazanıyor. Örneklememiz gerekirse: Diyelim ki Klimt tabloları koleksiyonu yapıyoruz. Elbette Klimt’in bir başkasının elde etme imkanına açık en değerli tablosunun bu koleksiyonda olması onun değerini artırır; ama “koleksiyon” penceresinden bakıldığında, onun ilk eserlerinden birinin ya da aynı şekilde değerli bulunmayan bir eserinin de bu bütünün içinde yer alması gerekir. Çünkü tek başına aynı anlamı ifade etmeyebilecek olan bu eserin koleksiyonda bulunmaması eksiklik demektir. Amaç, o şeyin çeşitlerini mümkün olan en geniş kümede bir araya getirebilmektir. Dolayısıyla malzeme açısından bakıldığında her şeyin koleksiyonu yapılabilir gibi görünüyor; ama neyin koleksiyonunu yapıyorsanız, seçtiğiniz şeyin, onu bir “koleksiyon” olarak görülme aşamasına taşıyacak kadar türü de olan bir şey olması gerekir. Öte yandan dünyada bir ikincisi ya da benzeri bulunmayan bir şeye sahip olmak da başka bir kulvarda yer alıyor aynı nedenle. Böyle bir eser, güttüğü amacın farklı olması yönünden tek başına bir şeye yaramaz. Bu tip şeylerin meraklıları ise daha çok antika eserlere ilgi duyan kişilerdir. Müzayede sözcüğü Arapça “zyd” kökünden türetilen “muzayada” sözcüğünden geliyor. “Karşılıklı fiyat artırma” anlamını taşıyor. Benzer bir kullanıma sahip olan “mezat” da yine Arapça kökenli ve “artırma, açık artırma” anlamında. Satıcılarla alıcıların doğru dan ya