TED Meşale Dergisi Aralık 2012 15. Sayı | Page 25

Mars’ta hayat bir zamanlar varmış NASA, Kızıl Gezegen’in yüzeyinde ilkel yaşam izlerine rastlandığını açıkladı. Curiosity adlı uzay aracının Mars’ın yüzeyinden topladığı örneklerin incelenmesi sonucu ortaya çıkan bulgular tarihi bir keşfe işaret ediyor. NASA’nın göz bebeği Curiosity, Mars’ın sırlarını açığa çıkarmaya devam ediyor. 2,5 milyar dolarlık uzay aracının çektiği fotoğraflar 11 bini bulmuş durumda. Dahası robotik kollarla Mars yüzeyinde kazılar yapan Curiosity, topladığı örnekleri analiz edip Dünya’ya yollayabiliyor. Mars yüzeyinden toplanan numunelerde tespit edilen klor, sülfür ve su izleri, bir zamanlar Mars’ta ilkel bir yaşam olduğuna dair güçlü kanıtlar olarak göze çarpıyor. Curiosity ekibinde yer alan bilim insanları, Kızıl Gezegen’in toprağında karmaşık kimyasal yapılar tespit ettiklerini, aynı zamanda uzun zamandır aradıkları organik bileşiklerin izine rastladıklarını belirtti. Mars’ta ilkel yaşam izlerine ilk kez ulaşıldığına dair tarihi bir açıklama yapılırken, bulguların kesinleşmesi için numunelerin Dünya’ya getirilmesi ve burada analiz edilmesine kadar uzanan kapsamlı testlerin yapılması gerektiği ifade edildi. Ekibin başında yer alan John Grotzinger, “Kesin konuşmadan önce bu organik moleküller nereden geldi? Mars çevresinde mi oluştu? Yoksa başka bir yerden mi geldi? Bunu anlamamız lazım” diyor. DNA’nın ilk kez fotoğrafı çekildi 1953 yılında kabul edilen iki zincirli DNA modeli, tam 59 yıl sonra ilk kez fotoğraflandı. Tüm canlıların temel yaşamsal fonksiyon bilgilerini barındıran DNA zincirleri, ilk kez İtalya’nın Magna Graecia Üniversitesi’nde fizik profesörü olan Enzo Di Fabrizio tarafından, elektron mikroskobu yardımıyla fotoğraflandı. Bu başarıdan önce, DNA’nın yapısı ancak dolaylı olarak gözlemlenebilmekteydi. Bu “ince iş”in nasıl yapıldığına gelirsek: Di Fabrizio ve meslektaşları nano ölçekte su geçirmeyen silikon sütunlar inşa ettikten sonra, bu sütunlara DNA zincirleri içeren bir solüsyon döktüler. Su, buharlaştıktan sonra geride gerilmiş ip gibi duran DNA zincirleri kaldı. Ardından silikon yatağındaki deliklerden elektron ışınları göndererek moleküllerin yüksek çözünürlüklü görüntülerini elde etmeyi başardılar. 23