TED Meşale Dergisi 36. Sayı | Page 57

Cumhuriyet Müzesinin üst katında yer alan Başbakanlık Çalışma Odası , Cumhurbaşkanlığı Çalışma Odası , Cumhurbaşkanlığı Kabul Salonu ve İdare Amirleri Odası büyük oranda orijinal mobilyaları ve düzeniyle ziyarete açılmıştır . Daire Müdürlüğü Odası ilk kadın milletvekillerinin portrelerinin sergilendiği bölümdür .
Bir dönem müzesi anlayışıyla tanzim edilen Cumhuriyet Müzesi ’ nin koleksiyonunda sembolik ve manevi değeri yüksek çok sayıda parça bulunur . Türkiye Cumhuriyeti ’ nin ekonomik şahlanış hamlesi kapsamında kurulan Alpullu Şeker Fabrikasının ürettiği ilk şeker ve Nazilli Bez Fabrikasında dokunan ilk basma , şık muhafazalarıyla birlikte müzede sergilenir . 20 Temmuz 1936 ’ da Montrö Boğazlar Sözleşmesi ’ ne imza atan dolmakalem , Cumhuriyet döneminde basılan ilk pul ve banknotlar , çeşitli madalyalar müze envanterinin ilgi çekici parçalarındandır .
Başkent mimarisinin gözbebeği
Yeni TBMM binasının yapılması için ilk adım , 11 Ocak 1937 ’ de kabul edilen bir kanunla atılır . Kanun , yirminci asrın mimari özelliklerine uygun ve abide niteliğinde yeni bir parlamento binasının yapımı için proje yarışması açılması esasına dayanır . 28 Ocak 1938 ’ de sona eren yarışmaya 14 proje başvurur . Jüri üyelerinin seçtiği üç proje Başbakan Celal Bayar tarafından Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ’ e sunulur . Atatürk ’ ün Bakanlar Kurulu ’ nun da görüşünü alarak birinciliğe değer gördüğü eser Avusturyalı mimar Prof . Dr . Clemens Holzmeister ’ e aittir .
Cumhuriyet değerleriyle uyumlu bir görünüm vermek için sembolik binaların inşası önemsenir . Bu amaçla yurt dışından mimarlar getirilir . Clemens Holzmeister de 1927 yılında Atatürk ’ ün emri ve İçişleri Bakanı Şükrü Kaya , milletvekilleri Hamdullah Suphi
Tanrıöver ve Recep Peker ’ in girişimleriyle Türkiye ’ ye davet edilir . Holzmeister 1927- 1936 yılları arasında Ankara ’ da Millî Savunma Bakanlığı , Genelkurmay Başkanlığı , Ticaret Bakanlığı , Sıhhiye Ordu Evi , Kara Harp Okulu , Cumhurbaşkanlığı Köşkü , Merkez Bankası , İçişleri Bakanlığı , Bayındırlık Bakanlığı , Yargıtay binalarını inşa eder . Ayrıca Anton Honak ve Josef Thorak ile birlikte Güvenpark ’ taki Güven Anıtı ’ nı yapar . Böylece başkentin bugün hâlâ kullanılan estetik ve simgesel değeri yüksek yapıları ortaya çıkar .
1938 yılına gelindiğinde Clemens Holzmeister Türkiye ’ nin yeni parlamento binasını inşa etmek üzere işbaşı yapar . 28 Ocak 1939 tarihinde TBMM Başkanı Abdülhalik Renda ’ nın attığı temelle binanın inşaatı başlar . Ancak ekonomik zorluklar , döviz sıkıntısı , II . Dünya Savaşı ’ nın zorunlu kıldığı kısıtlamalar gibi etmenler yüzünden tamamlanması 23 yılı bulan TBMM Binası 6 Ocak 1961 ’ de hizmete açılır . Bu süreçte yarışma projesi ile uygulama arasında birtakım farklılıklar da söz konusu olur .
55