Çok partili yaşamın tanığı İkinci Meclis
Cumhuriyet ’ in ilanından sonra , önünde yürünecek uzun bir yol bulunan Türkiye ’ nin kaderinin belirleneceği çalışmalara sahne olacak yeni bir meclis binasına ihtiyaç duyulur . Birinci Meclis ’ le aynı cadde üzerinde bulunan Halk Fırkası Genel Merkezi inşaatının tamamlanarak parlamentoya dönüştürülmesi kararı 1924 yılının başlarında alınır . 18 Ekim 1924 tarihinde TBMM yeni binasına yerleşir .
27 Mayıs 1960 ’ a kadar TBMM binası olarak kullanılan yapı yaklaşık bir yıl gibi kısa bir sürede tamamlanır . Binanın kullanışlı ve sade tasarımı göze çarpan ilk özelliğidir . İlk Meclis binası gibi I . Ulusal Mimarlık Akımının etkisinde tasarlanan yapının , inşaatın hangi aşamasında meclise dönüştürülme kararı alındığı net olarak bilinmiyor . Ancak odaların konumlanışı ve birbirine bağlanışı konusunda 1930 ’ lara kadar çeşitli düzenlemelerin yapıldığı , dönemin gazete haberlerinden takip edilebiliyor . 1926 yılının yasama tatilinde ise binanın büyütülmesini de içeren kapsamlı bir tadilat yapıldığı kayıtlarda yer alıyor . Bu çalışmayla meclis komisyonlarının toplanacağı odaların yapıya eklendiği ve Genel Kurul Salonunun genişletildiği de elimizdeki bilgiler arasında .
1926 ’ daki büyük tadilattan sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi bahçesine kubbeli bir cam sera eklenir . “ Kubbeli Sera ” olarak adlandırılan ve günümüzde mevcut olmayan bu donatının hemen arkasına 1929 yılında “ Mebus Kulübü ” olarak da bilinen sosyal tesis inşa edilir . Mebus Kulübünde kantin ve lokanta bulunur . Milletvekillerinin ziyaretçilerini burada ağırladığını , seçmenle samimi bir ortamda yüz yüze geldiğini , o dönemlerde Meclis çatısı altında yer almış milletvekillerinin hatıratından öğreniyoruz . “ Millet Bahçesi ” adıyla anılan TBMM bahçesinin halka açık olduğu ve Ankara ’ nın gözde açık alanları arasında yer aldığı da biliniyor . Kubbeli Sera ise 1930 ’ ların sonunda yıkılmış , 1950 ’ lerde onun yerine ana binayla bağlantısı bulunan bir ek bina yapılmıştır .
İkinci Meclis Genel Kurul Salonunun tavanı ahşap çıtalarla karelere bölünmüştür . Kareler içinde sekiz köşeli yıldız motifleri bulunur . Ahşap panoları saran kenar bordürleri içindeyse bitkisel figürler yer alır . Balkon koltukları , köşe kemerleri ve yan duvarlarda da benzer biçimde altın yaldızlı motiflere rastlanır . Salonun zemini tamamen ahşaptır . Başkanlık kürsüsünün çevresi milletvekili sıralarının başladığı noktaya kadar küp desenli parkeyle kaplıdır .
53