Ergenlik ( adölesan ) dönemi fiziksel , ruhsal , sosyal yönden büyüme ve gelişmenin en hızlı olduğu ; çocukluktan erişkinliğe geçişi kapsayan özel bir dönemdir . Bu dönemde yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanması ; yani vücudun büyümesi , dokuların yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan tüm besin öğelerinin yeterli miktarda alınması kritik bir öneme sahiptir .
Bu dönemde en yaygın görülen olumsuz beslenme alışkanlıklarından biri öğün atlamadır . Gün içinde alınan enerjinin öğünlere dağılımı çok önemlidir . Bir öğüne aşırı yüklenip diğer öğünü geçiştirmek kan şekeri dengesinin bozulmasına sebep olur . Vücudu 4 saatten fazla aç bırakmamak gerekir . Ana öğünlere ek olarak 2-3 ara öğün eklenmelidir . Ara öğünlerde de doğru besinleri tercih etmemiz önemlidir . Şekerli yiyecek ve içecekler , cips , kızartma gibi yiyecekler , gazlı içecekler yerine süt , yoğurt , ayran , sütlü tatlılar , tam tahıllı ekmekle yapılan sandviç , meyve , taze sıkılmış meyve suyu , kuru meyve veya ceviz , fındık , badem gibi yağlı tohumların tüketiminin tercih edilmesi yararlı olacaktır .
Her öğün çok önemlidir fakat kahvaltıya ayrıca bir önem vermek gerekir . Vücudumuz uyurken dahi enerji harcar ve sabaha kadar vücuttaki enerjiyi kullanır . Sabah kahvaltısı ise kullanılan enerjinin yerine konması ve beyin işlevlerinin eksiksiz yerine getirilmesi için altın öğün değerindedir . Kahvaltı gençlerde hem fiziksel büyüme ve gelişim hem de zihinsel gelişim açısından önem taşımaktadır . Dolayısıyla okul başarısını da ciddi şekilde etkiler . asitli içecekler , bisküvi , çikolata gibi enerji yoğunluğu yüksek , besin değeri düşük yiyecekleri tükettiği bilinir . Ev dışı tüketim sıklığının artması daha fazla enerji , doymuş yağ , şeker ve tuz alımına , diyette sebze ve meyve tüketiminin azalmasına , düşük miktarda posa , C vitamini , kalsiyum ve demir alımına neden olmaktadır . Bu tip beslenme tercihleri başta obezite olmak üzere , hiperinsülinemi , hipertansiyon , kardiyovasküler hastalıklar ve bağışıklık sistemi hasarlarına neden olabilir .
Ne kadar karbonhidrat almak gerekir ?
Adölesanların günlük almaları gereken enerjinin % 50-55 ’ i karbonhidratlardan karşılanmalıdır . Karbonhidratlar bu dönemde çocukların enerji ihtiyaçlarını karşılayacak en önemli besin öğeleridir . Ancak karbonhidrat seçiminin doğru yapılması gerekir . Şeker , şekerli besinler , beyaz undan yapılmış yiyecekler , pasta , börek , tatlı gibi basit karbonhidratlardan uzak durulmalı , tam buğday , çok tahıllı ekmek , sebze , meyve gibi kompleks karbonhidratlara yer verilmelidir .
Ergenlerde protein gereksinimi hem enerji ihtiyacının yüksek olması hem de büyümegelişme ve yıpranan hücrelerin onarımı dolayısıyla yükseliştedir . Yumurta , et , balık , tavuk , baklagiller , süt ve süt ürünleri proteinden zengin besinlerdir . Ayrıca iyi bir protein kaynağı olan balık beyin , gözler ve cilt için önemli bileşenler içerir . Haftada iki kez tüketmek faydalıdır .
Tüketilen öğünlerin içeriği de çok önem taşımaktadır . Bu dönemde bağımsız sosyalleşme arttığı için genç bireyler , ne zaman , nerede ve ne yiyeceklerine kendileri karar vermeye başlarlar . Yine okul gibi toplu yerlerde geçirilen süre fazladır . Bu durumda tercihler daha çok fastfood veya abur-cuburdan yana olmaktadır . Ayrıca okul yemekhanesinde yemek yemeyip kantini tercih eden birçok gencin genellikle
71