TED Meşale Dergisi 35. Sayı | Page 42

Çocuklar için felsefe eğitiminde felsefe tarihinin ya da filozofların düşüncelerinin öğretilmesinden ziyade çocukların bağımsızlığını , yaratıcılığını ve merakını beslemek hedeflenir . Çocukların hem bireysellik hem de bir topluluğun parçası olma bilincini deneyimleyerek kazanması amaçlanır . Soruşturma sırasında çocuklar çember ya da at nalı şeklinde birbirlerini en iyi görebilecekleri şekilde oturur . Böylece eşit olduklarını fiziksel olarak da algıladıkları gibi tartışmanın nasıl yapılacağını da öğrenirler . Söz alarak konuşmak , konuşanı saygıyla dinlemek , kendi fikrini özgürce ifade etmek ve bunu yaparken saygıyı korumak , katılmadığı noktaları sebeplerini açıklayarak belirtmek çocuklar için felsefe soruşturmalarının temelinde yatar . Bir sonuca ya da tek genel geçer bir doğruya ulaşma kaygısının olmaması bu ortamın oluşmasını destekler . Kolaylaştırıcı bu ortama yönderlik yaparak katkıda bulunur . Örneğin bir fikir ayrılığı olduğunda söz verirken arkadaşının fikrine neden katılmadığını gerekçeleriyle birlikte göz teması kurarak anlatmasını rica edebilir .
Çocuklarla felsefenin kazanımları nelerdir ? Düzenli olarak çocuklar için felsefe derslerine , soruşturmalarına katılan çocukların bilişsel ve sosyal alanlardaki becerilerinin geliştiği , duygusal farkındalıklarının arttığı gözlemlenmiştir . Çocuklar kendi kimliğini , duygularını , düşüncelerini tanır ve ifade eder . Başkaları tarafından bir birey olarak algılandığını fark eder . Bu da başkalarının fikirlerini saygıyla dinlemeyi , kendine uygun geleni desteklemeyi , uygun bulmadığına gerekçelendirerek karşı çıkmayı deneyimlemesine destek olur . Tüm bunlar çocuğun duygusal esneklik kazanmasını sağlar . Özgüven , karar alma yetisi ve iletişim becerileri gelişmesine de katkıda bulunur . Çocuklarla felsefe fikir üretme ve eleştirel akıl yürütme kapasitesini geliştirir . Çocuklar fikirlerini ortaya koyar , fikirler arasında bağ kurar . Özerk düşünmeyi tecrübe eder . Öz değerlendirme yapar . Gerekli gördüğünde fikrini değiştirmekten çekinmez . Sorun çözme , alternatif çözümler üretme becerilerinde artış gözlemlenir . Bu kazanımlar çocuklara hem diğer disiplinlerde hem de gündelik yaşamda ışık tutar .
SOKRATES ’¡ N ZEH ¡ R KADEH ¡
9 786057 454232
SOKRATES ’¡ N ZEH ¡ R KADEH ¡
MARC VAN DIJK VE
MARC VAN DIJK VE SANDER TER STEEGE
ÇEV ¡ REN : G ¡ ZEM KARA ÖZ
Bir düşünme pratiği : Becky Breinstein Sokrates ’ in Zehir Kadehi
Çocuklar için felsefe , kurmaca ve kurgu dışı kitaplarla desteklenen bir alandır . Kurgu dışı kitaplarda kavramların tanıtılması ve belirli felsefe sorunları üzerine yeni tartışma yolları keşfedilmesi amaçlanır . Son yıllarda dünyada ve ülkemizde büyük ilgi gören felsefe
temelli kurgu kitaplardaysa seçilmiş felsefe problemleri olaylar arasına serpiştirilerek çocuklara hem eğlenecekleri hem de düşünme pratiği yapabilecekleri bir dünya sunar . Bu türe örnek olarak , Hollandalı sanatçılar Marc Van Dijk ve Sander Ter Steege ’ nin yazıp resimlediği , 2021 yılında Hayalkurdu Yayıncılık tarafından Türkçeye kazandırılan Becky Breinstein Sokrates ’ in Zehir Kadehi verilebilir . Kitap , konusu , hikâyesi ve kurgusu ile felsefi sorgulama üzerine inşa edildiğinden kitaptaki bölümler birer uyaran olarak kullanılarak pek çok felsefi soruşturma yürütülmesine olanak sağlar .
Becky , iki sınıf birden atlayarak sürdürdüğü eğitim yaşamında bir komployla karşı karşıya kalır . Arkadaşlarının ve öğretmenlerinin aksine teknolojik araçlarla gününü geçirmek yerine
40