TED Meşale Dergisi 35. Sayı | Page 20

uğradığı avangart limanların etkisini refahın ve barışın egemen olduğu klasik sanatla harmanlama çabasıdır .
Picasso ’ nun dönemleri arasındaki geçişler büyük kopuşlar gibi görünse de aslında yapıtları bir iç dikişle birbirine bağlıdır . Kübizmden sürrealizme kaydığı 1920 ’ lerin ikinci yarısında ortaya koyduğu eserlerde bu yumuşak geçiş kolaylıkla gözlenebilir . 1925 ’ te açılan sürrealist grup sergisine kübizmin kazanımlarını sürrealizm olanaklarıyla sentezlediği tablolarla katılan Picasso sürrealizm ( gerçeküstücülük ) akımının öncü ismi şair Andre Breton ’ un kaleme aldığı sürrealist manifestoda “ bizden biri ” olarak anılır .
“ Hayır , siz yaptınız !”
1929 ’ da patlak veren “ Büyük Buhran ” ın etkisinin yanı sıra İtalya ’ da Mussolini , Almanya ’ da Hitler ’ in iktidara gelmesiyle başlayan anti-demokratik eğilimlerin yükselişi II . Dünya Savaşı ’ nın yaklaştığının önemli göstergeleridir . Kaynayan Avrupa ’ da ilk patlama , Picasso ’ nun ana yurdunda , İspanya ’ da gerçekleşir . 1936 yılında başlayan İspanya İç Savaşı ’ nda cumhuriyetçilere karşı General Franco güçlerini destekleyen Nazi Almanya ’ sı 26 Nisan 1937 ’ de Guernica adlı bir kasabanın pazar yerini bombalar . Yüzlerce sivilin hayatını kaybettiği saldırı dünya basınında geniş yankı bulur . Aynı yıl Paris Uluslararası Fuarı ’ nın İspanya Pavyonu Franco ’ yu protesto eden eserlerle dolacaktır .
Bunların başlıcası , günümüzde en çok tanınan resimler arasında sayılan Picasso ’ nun “ Guernica ” sıdır . 3,5x7,76 metrelik bu dev tablo daha sonra dünyada savaş karşıtlığının da sembolü olacaktır .
“ Guernica ” fuarın ardından dünya turuna çıkar . İspanya İç Savaşı ’ nın sona erdiği 1939 yılına kadar önce İskandinavya ’ da Oslo , Kopenhag , Stockholm ve Göteborg ’ da ; ardından İngiltere ’ nin Londra , Leeds , Liverpool ve Manchester kentlerinde izleyicilere sunulur . II . Dünya Savaşı sırasında ise Franco zulmünden kaçan İspanyollara destek amacıyla Amerika Birleşik Devletleri ’ nin çeşitli eyaletlerinde sergilenir . 1953-1956 arasında Brezilya ’ da kaldıktan sonra Milano ’ dan başlayarak çeşitli Avrupa şehirlerini turlayan yapıt Picasso ’ nun 75 . doğum yılı anısına düzenlenen retrospektif sergisi için -artık sanatın yeni başkenti konumundaki- New York ’ taki MoMA ’ ya ( Museum of Modern Art ) getirilir . “ Guernica ”, acılarını yansıttığı İspanya ’ ya ancak 1981 ’ de döner . 1992 ’ den beri Kraliçe Sofia Ulusal Sanat Müzesi ’ nde sergilenen eserin gerçek boyutlu tıpkıbasımı New York ’ taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezinde Güvenlik Konseyinin girişinde yer almaktadır .
“ Guernica ” nın yarattığı büyük ilginin ardında Picasso ’ nun Nazi işgalindeki Paris ’ te Gestapoyla arasında geçen şu diyaloğun da payı vardır : Picasso ’ nun varlığından rahatsız olan , onu dünyadaki Nazi karşıtları
18