TED Meşale Dergisi 31.Sayı | Page 48

Oğuz Atay , 1934 ’ te Kastamonu ’ nun

İnebolu ilçesinde doğdu . Önce TED Ankara Kolejine , ardından da İTÜ İnşaat Fakültesine girdi . 1957 yılında üniversiteyi bitirdikten sonra okuduğu bölümde akademisyenlik yapmaya başladı . Tutunamayanlar romanının yayımlanmasıyla önemli tartışmaların odak noktası olan Atay , bu romanıyla 1970 TRT Roman Ödülü ’ nü kazandı . Türk edebiyatına yeni bir soluk getiren Tutunamayanlar ’ ı 1973 ’ te yayımladığı Tehlikeli Oyunlar romanı izledi . Hikâyelerini Korkuyu Beklerken başlığı altında toplayan Atay , Prof . Mustafa İnan ’ ın hayatını konu eden Bir Bilim Adamının Romanı ’ nı 1975 yılında yayımladı . Beyninde çıkan bir tümör nedeniyle büyük projesi Türkiye ’ nin Ruhu ’ nu yazamadan 1977 ’ de hayatını kaybetti . Öldükten sonra 1987 ’ de Günlük , 1998 ’ de ise Eylembilim adlı kitapları yayımlandı .
Sağlığında hiçbir kitabının ikinci baskısını göremeyen Atay ’ ın eserleri öldükten sonra büyük ilgi görür . Toplumcu gerçekçi romanların yazıldığı bir dönemde bireyselliği , bireyin iç dünyasını anlatan yazarın roman kahramanları Türk edebiyatında alışılmışın dışında karakterlerdir . Yazım tekniği bakımından da yeni bir yol açmıştır .
1930 ’ lu yıllar , Türk toplumunda önemli değişimlerin yaşandığı bir dönemdir . Osmanlı Devleti ’ nin yıkılmasıyla filizlenen Cumhuriyet , yüzünü Batı ’ ya dönmüştür . Kuruluş felsefesi itibarıyla Batı ’ yı referans alan Cumhuriyet , köklü Osmanlı geleneğinin yanına Batı yeniliğini getirmiştir . Toplum , sentezden uzaktır ve karşıtlıklar henüz yan yana durmaktadır . Oğuz Atay böyle bir ortamda dünyaya gelmiştir . Babası asliye ceza hâkimi , annesi ise Cumhuriyet ’ in ilk idealist kuşağına mensup , Batılı anlamda eğitim almış bir kadındır . Babasının mesleğinde yükselmesi ve akabinde milletvekili olması , annesinin de yeni Cumhuriyet ’ e yaraşır şekilde Batılı eğitimden geliyor olması şüphesiz Oğuz Atay ’ ın hayat serüveninin belirleyici unsurları olmuştur . Oğuz Atay , ailesinden gelen bir sorumlulukla Cumhuriyet ’ in yeni bireylerine uygun bir eğitim almış , genç Cumhuriyet ’ in yüzü Batı ’ ya dönük , eğitimli bir vatandaşı olarak yetiştirilmiştir .
Entelektüel bir çevrede yetişen Atay , büyüdüğü toplumun çelişkilerinden kaçamamış , Cumhuriyet ’ le birlikte toplumun keskin dönüşümünün yarattığı etkiler üzerine de kafa yormaya başlamıştır . Dünyada neler olduğunu , içinde bulunduğu toplumun dünyanın neresinde durduğunu sorgulamaya başlamış , eserlerinde Türk aydınının kendi halkına uzaklaşmasını çoğu zaman alaycı
23