Osmanlı Döneminde
Kağıt Para
Osmanlılarda ilk kağıt para İmparatorluğun
son dönemlerinde bastırıldı. Sultan
Abdülmecid’in tahta çıktığı sıralarda
devlet büyük bir para sıkıntısı içindeydi.
1840 yılında, 160 bin Osmanlı Altını
karşılığında “Kâime-i Nakdiye-ı Mutebere”
adı verilen bugünkü dille “para yerine
geçen kağıt” çıkarıldı. Bunlar bir anlamda
para olmaktan çok “faiz getirili borç
senedi veya hazine bonosu” niteliğindeydi.
Matbaa baskısı değildi, elle yapılıyordu
ve her birine de resmi mühür basılıyordu.
Kaimelerin zaman içerisinde taklidinin
kolayca yapılması ve kağıt paraya
olan güvenin azalması nedeniyle 1842
yılından itibaren matbaada bastırılmasına
başlandı. Bugün bile halk arasında hâlâ
“kayme” tabiri kullanılmaktadır. Osmanlı
İmparatorluğu’ndan intikal eden “evrak-ı
nakdiyeler”, Cumhuriyetin ilk yıllarında
para bastırılamadığından, 1927 yılı sonuna
kadar tedavülde kalmıştır.
Cumhuriyet Dönemi’nde
Kağıt Para
Bir devletin en önemli egemenlik ve
bağımsızlık sembollerinden biri olması
nedeniyle, Türkiye Büyük Millet Meclisinde
1925 tarihinde kabul edilerek ilk Türk
banknotlarının bastırılmasına karar verilmiş
ve Cumhuriyetimizin 1. Emisyon paraları
05.12.1927’de dolaşıma çıkmıştır.
Dönemin Maliye Bakanı Abdülhalik Renda
başkanlığındaki komisyon, 9 aylık bir
çalışma sonunda 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve
1.000 liralık kupürlerden oluşan Birinci
Emisyon Grubu banknotların basım işi, bir
İngiliz firması olan Thomas De La Rue’ya
verilmiştir.
53