TED Meşale Dergisi 25. Sayı | Page 55

Çocuk Neden Yalan Söyler? • Yalan ile hayal gücüne dayalı abartıları birbirine karıştırabilmektedir. • Ebeveyni çok sık yalan söyleyen çocuk, ailesini rol model olarak alabilir. • Ebeveyni çocuğun ihtiyaç duyduğu kadar sevgi ve ilgi göstermiyor ise onların ilgisini çekmek için yalan söyleyebilir. • Çocuk aşağılandığında, yetersiz hissettiğinde, kıskandığında yalan söyleyebilir. • Cezalandırılmaktan korktuğu için yalan söyleyebilir. • Arkadaşları arasında hayranlık kazanmak için yalan söyleyebilir. Sık sık yalan söyleyenlerin iki belirgin özelliği vardır. Birincisi, yalan söylemenin ahlaki açıdan yanlış olduğunu düşünmezler. İkincisi, pek çok kişi sadece baskı altındayken yalan söylerken, sürekli yalan söyleyenler kendilerini iyi hissettiklerinde de bunu yaparlar. Amaçsızca da yalan söyleyebilirler. Nöropsikolojik kanıt, yalan söylemenin güçlü bir bellek kapasitesi ve dolayısıyla IQ gerektirdiğini önermektedir. Swift’in dediği gibi: “Yalan söyleyen biri ne kadar önemli bir görev üstlendiğinin farkında değildir. Bir yalanı sürdürmek için 20 tane daha yalan üretmek gerekir.” Sık yalan söyleyenlerin güçlü sosyal becerilerinin olduğu görülmektedir. Bu kişilerin duygusal zekâ düzeyinin de yüksek olduğu düşünülmektedir. İletişimde kullanılan beden dili işaretlerini manipüle etme veya saklama yetenekleri gelişmiştir. Bir noktadan sonra doğrular ve yalanlar arasındaki farkı anlamak zorlaşmaktadır. Mitomanların en ciddi problemleri eşleriyle yaşadıkları gözlemlenmektedir. Patolojik yalan söyleyenleri ayırt etmenin en yakınları tarafından fark edildiğinde çok fazla önemli kriterlerinden biri; yalan söyledikten üstüne gidilmeden ve incitilmeden uyarılmalı; sonra pişmanlık duyup duymadıklarıdır. Bu kişiler “Söylediklerinin doğru olduğunu düşünmüyorum.” söyledikleri yalan ortaya çıktığında herhangi benzeri ifadelerle o kişiye, yalan söylediği bir bir pişmanlık/suçluluk hissetmez. Kusurundan şekilde gösterilmelidir. Özellikle yakınları tarafından dolayı özür diler. Fakat aslında yüzeysel bir özür dileyicidir. bu kişiler uzman yardımı almaya ikna edilmeli ve yönlendirilmelidir. İlaç tedavisi ve psikoterapi Çoğu zaman patolojik yalancı, yakın çevresi birlikte kullanıldığında mitomaniden kurtulma veya için bir utanç kaynağına dönüşür. Bu kişiler başarılı sonuç alma olasılığı oldukça yüksektir. 53