TED Meşale Dergisi 22. Sayı | Page 68

BİLDİĞİNİZİ DÜŞÜNDÜĞÜNÜZ EĞİTİM ŞEYLERDÜNYASI Afrika Kıtası’nın En Güneyindeki Nokta Neresidir? Futbol Hangi Ülkede Doğdu? Aklınıza ilk gelen şık Ümit Burnu ise yanılıyorsunuz. Sık bilinenin aksine Afrika’nın en güney kısmında Agulhas Burnu yer almaktadır. İğne Burnu olarak da bilinen bu yer, Cape Town’un 176 km güneydoğusunda yer almaktadır. Günümüzde 200’den fazla ülkede 250 milyonu aşkın oyuncu tarafından oynanan, en popüler spor futbol, İngiltere’den çok zaman önce, MÖ 5. yüzyılda Çin topraklarında “Cuju” adında doğdu. Song Hanedanlığı döneminde en parlak devrini yaşayan Cuju, bir deri top ile oynanırdı. Günümüzdeki futbola benzer özelliği ise el ve kol ile müdahalenin yasak olmasıydı. Askeri amaçlı doğmuş olan bu oyunun zaman içinde Japonya’da benzer örneği “Kemari” ortaya çıktı. Pek çok uygarlığın ilgisini çeken bu oyunun, Antik Yunan’da, Roma İmparatorluğu’nda hatta Aborjinler’de bile farklı uyarlamaları yapıldı. Portekizce’de “iğneler” anlamına gelen Agulhas, isminin anlamını iğne gibi sivrilmiş kayalıklardan oluşan denizinden almıştır. Bu coğrafik yapı pek çok geminin batmasına da neden olmuştur. Modern futbol, bir dizi yazılı kurallar belirleme çalışmalarından sonra 19. yüzyılda İngiltere’de ortaya çıktı. Ortaçağ’dan bu tarihe kadar gelen ve şiddet içeren kurallar oyundan çıkarıldı; böylece daha uygar bir sporun adımları atılmış oldu. Bir Bulutu Sırtınızda Taşıyabilir Misiniz? Bulutların havada öylece asılı kaldıklarına sakın kanmayın. Colorado’daki Ulusal Atmosferik Araştırma Merkezi’nin açıklamasına göre, normal boyutlardaki bir kümülüs bulutunun (atmosferin yere yakın kısmında oluşan beyaz renkli, yoğun, karnabahara benzeyen bulut tipi) ağırlığı 100 fil kadardır. Bu durum, bir fırtına bulutunun olaya dahil olmasıyla değişir ve 200 fil ağırlığında bir kütleye ulaşabilir. Korkmayın! Bulutlar bu ağırlıklarına karşın üstümüze düşmeyecektir. Bunun nedeni, bu büyük kütlenin geniş bir alana yayılmış su damlacığı ve kristallerden oluşuyor olmasıdır. Su damlacıklarının en büyüğü 0,2 ml’dir. Yani bu damlacıklardan 2 milyar tanesi bir araya gelince bir çay kaşığını ancak doldurabilir. BİLDİĞİNİZİ DÜŞÜNDÜĞÜNÜZ ŞEYLER 68 Mikrodalga Fırındaki Yiyeceğin Önce Neresi Pişmeye Başlar? Mikrodalga fırınlar, yemekleri pişirmeye içerisinden başlamaz. Bu fırınların yaptığı şey sadece (genellikle her yemekte bulunan) su moleküllerini ısıtmaktır. Normal fırınlarla aynı mantıkta çalışır. Farkı ise kızılötesi ışınların yiyeceklerin içine nüfuz edebilmeleridir. Su moleküllerini kolaylıkla ısıtabilen mikrodalgalar pirinç, makarna gibi yiyeceklerin içine nüfuz edemez ve bu yüzden daha zor pişirir.