TED Meşale Dergisi 19. Sayı | Page 7

Yeni bulgular ortaya çıktıkça ve onları yorumlamak için sahip olduğumuz araçlar geliştikçe, insanlık tarihi hakkındaki bilgilerimizi sürekli gözden geçiriyoruz. Geçtiğimiz seneye ait yeni bir bulgu; takvimin ortaya çıkışı, ilk kullanımı ve yapısı hakkındaki bilgilerimizi de yeniden gözden geçirmemizi gerektirebilir: İskoçya’nın Aberdeenshire bölgesinde keşfedilen bir dizi hendeğin, aslında M.Ö. 8000 yılına ait bir takvim sistemi olabileceğine inanılıyor. 2004’te başlayan kazılar sonucunda elde edilen bilgiler, o dönemde henüz avcı-toplayıcı olan ve Mezopotamya’dan fazlasıyla uzak bu toplumun geliştirdikleri hayat tarzında, zamanı ölçme ve belki de bazı olayları öngörme arzusu duymuş olabileceğini ortaya koyuyor. İskoçya’da hava araçlarıyla çekilen görüntüler sonucu keşfedilen bu takvim-hendekler, ayın hareketlerini tespit etmeye yarıyor. Bu bilgiler ışığında takvimin tarihi de, takvimlerimizde çok daha gerilere işaretlenecek gibi gözüküyor. “Egzotik Takvimler”- Öteki’nin Takvimi Dünya üzerinde pek çok uygarlık, birbirine benzeyen veya benzemeyen pek çok farklı takvim geliştirdi. Dünyanın her noktasında gözlenebilen gök cisimleri, temelde de ay ve güneş, bunlara temel oluşturmakta. Bunları burada sıralamak elbette yazının kısıtlı hacmi dahilinde mümkün değil. Ancak şu da bir gerçek ki, bazı eski takvimler, diğerlerinden daha meşhur. Akla ilk gelenlerden biri kuşkusuz Kolomb öncesi Amerikan uygarlıklarının takvimleri. YAŞAM 4