TED Meşale Dergisi 19. Sayı | Page 55

DİYARBAKIR SİPAHİLER ÇARŞISI Dünyanın eski yerleşim merkezlerinden biri olan Diyarbakır, Anadolu’nun ilk camisine de ev sahipliği yapıyor. Hz. Ömer döneminde Diyarbakır’ın fethedilmesinin ardından, 639 yılında inşa edilen cami, erken dönem İslam sanatının önemli örneklerinden sayılıyor. İlk ciddi onarımını 1091 yılında Selçuklu sultanı Melikşah’ın emriyle geçiren yapı, o tarihten bu yana küçük veya büyük çaplı birçok yenileme ve ekleme çalışmasının ardından günümüze ulaşmış. Cami, Diyarbakır’ın, uzaydan bakıldığında görülebilen iki insan yapısından biri olan ünlü surlarıyla birlikte en çok turist çeken yeri sayılıyor. Ulu Cami’nin hemen arkasında yer alan Sipahiler Çarşısı da ziyaretçilerin görmeden geçmediği yerler arasında. Çarşı, yüzyıllar boyunca Orta Doğu’nun önemli ticaret merkezlerinden biri olarak hizmet vermiş. Bugün çarşıdaki dükkanlarda dokuma ürünlerinin yanı sıra, bölgeye özgü üslupla yapılmış takılar, gümüş işlemeli nalınlar ile el dokuması halı ve kilimler ziyaretçilerin en çok rağbet ettiği ürünler olarak sıralanıyor. BURSA KAPALI ÇARŞI 1335-1363 yılları arasında Osmanlı Devleti’ne başkentlik yapmış olan Bursa, bu dönemdeki imar hareketlerinin izlerini hala taşır. Hızla güçlenen genç bir devletin ilk başkenti olarak şehrin ve çevrenin ticari hayatında merkezi bir rol oynayacak bir çarşının yapımına hemen başlanır. Önce küçük çarşılar, hanlar, hamamlar bir çizgi üzerinde sıralanacak şekilde bir bir yükselir. Ardından bu hattın üzerinin kapatılmasıyla, bugün Bursa’nın önemli turistik merkezlerinden biri olan Kapalıçarşı oluşur. Tarih içinde birçok kez deprem ve yangınlarla tahrip olan çarşı 1958 yılında çıkan bir yangında tamamen kül olmuş, daha sonra aslından ilham alınarak yeniden inşa edilmiştir. Orijinali tek katlı olan yapı bu kez iki katlı olarak tasarlanmış ve alt kata 45, üst kata 50 dükkan yerleştirilmiştir. Kapalıçarşı, Bursa denince akla gelen mimari eserlerden Ulu Cami’nin arka tarafında yer alıyor. Çarşının altı kapısından biri, yapımında Karagöz ile Hacivat’ın da çalıştığı rivayet edilen Orhan Camii’nin bulunduğu alana açılıyor. Bu yönleriyle tarihte bir yolculuğa çıkmak, başta ipek olmak üzere Bursa’ya özgü ürünleri yakından görmek ve şehrin nabzını duymak isteyenler için ideal bir fırsat sunuyor. YAŞAM 52