Tüzel Kişiler
Müessese müdürü müesseseyi, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümleri ile yönetim kurulu
ve yönetim komitesi kararları doğrultusunda yönetir. İdare ve yargı mercilerinde ve üçüncü
kişilere karşı müesseseyi temsil eder. Temsil yetkisini gerektiğinde devredebilir, (md.21)
233 sayılı KHK kapsamındaki teşebbüs, müessese, bağlı ortaklık, işletme ve iştiraklerinin
tasfiye, devir, satış ve işletme haklarının verilme karan koordinasyon kurulu tarafından
alınır. Tasfiye, devir, satış veya işletme haklarının verilmesi Kamu Ortaklığı Kurulu tarafından
yürütülür.(md.38)
Taşınmaz mal ve diğer ayni ve şahsi hak tasarrufu;
Teşebbüs, müessese ve bağlı ortaklıklar kuruluş amacı ve faaliyet konularının
gerçekleştirilmesini temin için taşınmazları tasarruf eder kiralar, kiraya verir, leh ye aleyhine
ipotek, intifa ve irtifak, hakları taşınmaz mükellefiyeti vs. hakları tesis ederler. Gerekli taşınmaz
mallar ile kaynak ve irtifak haklarını ilgili kanunlar uyarınca kamulaştırma yetkisine sahiptir.
(md.61)
Ana statüleri;
233 sayılı KHK kapsamındaki teşebbüslerin ana statülerine ait koordinasyon kurulu
kararları ile buna göre teşkilatlanmaları kararnamenin yayımından itibaren iki ay içinde
sağlanır (geç md.5). Ana statüler Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
Mali yönü; İşletmelerin müessese, müesseselerin bağlı ortaklık haline getirilmesine ve
benzeri her türlü yapı değiştirmeye ait işlemler bütün vergi, resim ve harçlardan istisnadır.
(md. 15)
Ancak, yapı değişikliği dışındaki diğer işlemleri için 233 sayılı KHK de harç ve damga vergisi
istisnasına ilişkin her hangi bir hüküm bulunmadığından işlemlerine konu gerekli harçların
tahsil ettirilmesi gerekir.
C. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
1211 sayılı Kanunla ‘Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ unvanı altında anonim şirket
olarak bir banka kurulmuştur (md. 1). Merkez Ankara’dır (md.2).
Bankanın ihtiyacı için taşınmaz satın alınması veya iktisabı, maliki bulunduğu taşınmazların
satılması, trampa edilmesi, bağışlanmasına Banka Meclisi karar verir (md.22/1).
Bankayı başkan temsil eder. Banka Meclisi tarafından alınan kararları yürütür.(md.26)
Banka, banka işlemlerine müteallik bütün kağıtlar, ilanlar ve saire dolayısıyla kendisi
tarafından ödenmesi gereken damga vergisi ile her türlü resim ve harçtan muaftır, (md. 64)
529