TST'nin 47. maddesine göre; kişisel haklardan sayılan geri alım hakkının tapu kütüğüne
şerh edilebilmesi için; satışla birlikte tesis edilen geri alım hakkında resmi senet, satış
işleminden ayrı olarak tesis edildiği taktirde ise noterce düzenlenmiş sözleşme gerekmektedir.
Tapu kütüğünün şerhler hanesine şu şekilde şerh edilir:
“…lehine … süreyle ve…lira bedelle geri alım hakkı vardır…tarih….yevmiye.”
Tapu sicilinden terkini; tescilin kendisine hak sağladığı kimsenin istemine ya da yetkili
makam veya mahkeme kararına istinaden yapılır. (TST md. 69)
Mali yönü
Harçlar Kanununa ekli 4 sayılı tarifenin 9 nolu pozisyonu gereğince, geri alım hakkının
tapu siciline şerhinde sözleşmede kayıtlı değer üzerinden harç tahsil ettirilir. Geri alım hakkı,
satış işlemi esnasında resmi senet düzenlenerek tesis edilmişse, Damga Vergisi Kanununa
ekli (1) sayılı tablonun 1/A maddesi gereği damga vergisi tahsil ettirilir. Sözleşme noterde
düzenlenmiş ise damga vergisi tahsil ettirilmez.
Ayrıca, işlem için her yıl yeniden belirlenen döner sermaye ücreti tahsil edilir.
Terkini için ise Harçlar Kanununun 4 sayılı tarifesinin 14 nolu pozisyonuna göre her yıl
yeniden belirlenen maktu terkin harcı tahsil ettirilir.
IV. AİLE YURDU KURULMASI
TMK md. 386
Konutlar, tarıma veya sanayiye elverişli
taşınmazlar, eklentileriyle birlikte aile
yurdu haline getirilebilir.
Türk Medeni Kanunu nun 386. maddesi;
konutların, tarıma veya sanayiye elverişli
taşınmazların, eklentileriyle birlikte aile yurdu
hâline getirilebileceğini hükme bağlamıştır.
TMK’nın 387. maddesine göre; aile yurdu
hâline getirilecek taşınmazların büyüklüğü,
üzerindeki rehin haklarına ve malikin diğer mallarına bakılmaksızın, bir ailenin normal
geçimine ve barınmasına yetecek ölçüden fazla olamaz. Mahkemece haklı sebeplere
dayanılarak geçici bir istisna kabul edilmiş olmadıkça malikin taşınmazı veya üzerindeki tesisi
kendisinin işletmesi ya da konutta oturması zorunludur.
Tapu kütüğüne şerh verilmesi ve tasarruf hakkının sınırlanmasına ilişkin olarak TMK’nın
389. maddesine göre; aile yurdu hâline getirilecek taşınmazda yurt olabilmesi için gerekli
koşullar bulunur ve yurdun kurulmasına üçüncü kişiler itiraz etmez veya itirazın haksız olduğu
anlaşılırsa, mahkeme kuruluşa izin verir
Tapu kütüğüne şerh verilmesi ve tasarruf hakkının sınırlanmasına ilişkin olarak TMK’nın
444