Raport główne problemy branży paliwowej
Oczekujemy , że ceny na rynku paliw będą kształtowane wyłącznie przez czynniki ekonomiczne , a przyjmowane regulacje prawne nie będą powodowały nieuzasadnionego wzrostu cen . Przepisy prawa powinny być tak skonstruowane , by zapewniona była minimalna rentowność obrotu paliwami , uzasadniająca kontynuację tej działalności .
Krzysztof Romaniuk dyrektor ds . analiz rynku paliw , POPIHN
Główne problemy branży paliwowej w Polsce według POPiHN
4
•
Stacja Benzynowa lipiec 2013
Szara strefa , to jeden z największych aktualnie problemów polskiej branży paliwowej . Rok 2012 przyniósł drastyczny wzrost szarej strefy w obrocie paliwami , co widać zarówno w oficjalnych statystykach dotyczących rynku paliw , jak też w obserwacjach poszczególnych firm naftowych działających na rynku polskim . Wskazują na to również rozbieżności między danymi z rynku paliw ( zwłaszcza hurtowego ), a danymi na temat tempa rozwoju gospodarczego czy rynku przewozów towarowych .
Szacujemy , że w roku 2012 r . szara strefa w handlu olejem napędowym – głównym ob szarze szarej strefy w handlu paliwami – kształtowała się na poziomie 6 – 7 % rynku , czyli około 100 tys . m 3 ON miesięcznie , o wartości około 500 mln PLN brutto miesięcznie . Straty budżetu państwa tylko z tytułu nie odprowadzania podatków od sprzedanych paliw mogą wynieść ok . 3 mld PLN . Unikanie ob ciążeń fiskalnych oraz oferowanie paliw na korzystnych warunkach firmom – odbiorcom , borykającym się z zatorami finansowymi i trudnymi warunkami na bardzo konkurencyjnym rynku paliwowym , stwa rzało możliwość osiągnięcia znacznych dochodów , ze szkodą dla budżetu państwa i firm prowadzących działalność w pełni zgodną z prawem . Pojawiały się oferty na olej napędowy z upustem 300 i więcej złotych na każdym 1000 litrów , podczas gdy w normalnych warunkach upust może osiągać maksymalnie 150 PLN . W tej sytuacji legalnie działający przedsiębiorcy nie mieli szansy na konkurowanie z szarą strefą . Przedstawiciele niektórych niezależnych operatorów , głównie działa jących w obszarze małych stacji paliw , publicznie przyznali , że kupowali paliwo od firm działających w szarej strefie , gdyż niska marża na paliwa nie pozwalała im konkurować z dużymi sieciami w inny sposób . W ten sposób niska rentowność branży przyczynia się do rozwoju szarej strefy .
Szarą strefę w paliwach można zdefiniować dwojako :
1 . Jako działania polegające na ewidentnym łamaniu prawa w celu osiągnięcia korzyści majątkowych , czyli przestępczość gospodarczą , głównie : a . wyłudzanie VAT ; b . omijanie podatku akcyzowego ; c . oraz wwóz nadmiernych ilości pa- liwa ponad dozwolony limit ; d . prowadzenie nielegalnych stacji paliw ( brak centralnej ewidencji ).
2 . Jako działania polegające na obchodzeniu niedoskonałego prawa w celu osiągnięcia korzyści majątkowych : a . wykorzystywanie luk prawnych w Ustawie o zapasach obowiązkowych ; a . wykorzystywanie niedoskonało- ści przepisów o stosowaniu biopaliw ( NCW ); a . wprowadzanie do obrotu olejów smarowych sprowadzanych z państw , w których nie są one obło żone podatkiem akcyzowym . szara strefa
Nasze stanowisko :
Oczekujemy na podjęcie zdecydowanych działań na rzecz ograniczenia szarej strefy , zarówno przez organa ścigania i kontroli skarbowej , jak też poprzez przyjęcie odpowiednich zmian w prawie ( wprowadzenie gwarancji bankowych lub depozytów pieniężnych jako zabezpieczenia koncesji na obrót pa liwami , zmiana systemu zapasów obowiązkowych , przepisy biopaliwowe etc .). Stworzenie centralne go rejestru stacji paliwowych ( tzw . ogólnopolskiej platformy paliwowej ), umożliwiającego poszczegó nym służbom państwowym wymianę informacji i koordynację kontroli , a także weryfikację wszystkich działających w tym obszarze podmiotów przy niskich kosztach utworzenia takiego systemu , znakomi cie ułatwiłoby walkę z szarą strefą . Zintegrowanie kas fiskalnych z odmierzaczami paliw na stacjach paliw zdecydowanie uszczelniłoby system obrotu paliwami – przy stosunkowo niskich kosztach .
Rentowność branży
Mimo chwilowych okresów , kiedy opłacalność obrotu paliwami nieco się poprawiała , marże w obrocie paliwami w rozliczeniu średniorocznym pozostają wciąż na niskim poziomie . Część polityków wywierała nacisk na firmy paliwowe , wzywając je do obniżenia cen w imię odpowiedzialności społecznej . Tymczasem w roku 2012 średnie marże wynosiły
rentowność branży dla ON 18 gr / litr ( 3 % ceny detalicznej ), zaś dla benzyn 16 gr / litr ( 2 % ceny detalicznej ), podczas gdy warunki ekonomiczne dla rozwoju i konkurencyjności branży wymagają marż na poziomie około 30 gr / l . W dłuższej perspektywie taki stan rzeczy zagraża stabilności rynku paliw w Polsce i trudnymi do przewidzenia konsekwencjami . W sytuacji wysokich cen i niskich marży wiele stacji paliw
Nasze stanowisko :
Oczekujemy , że ceny na rynku paliw będą kształtowane wyłącznie przez czynniki ekonomiczne , a przyjmowane regulacje prawne nie będą powodowały dalszego , nieuzasadnionego wzrostu cen . Przepisy prawa powinny być tak skonstruowane , by zapewniona była minimalna rentowność obrotu paliwami , uzasadniająca kontynuację tej działalności przez przedsiębiorców . W 2013 roku wysokość podatku akcyzowego dla benzyn i oleju napędowego pozostaje powyżej minimum unijnego , określo nego na podstawie kursu EURO z 1 października 2012 . Obniżka wpływów do budżetu z tego tytułu mogłaby zostać zniwelowana poprzez efektywniejsze zwalczanie szarej strefy , a także pobudzenie popytu na paliwa . Ustalenie podatku akcyzowego na poziomie minimum UE pozwoliłoby na obniżkę detalicznej ceny benzyny o 24 gr / litr , zaś oleju napędowego o 12 gr / litr . Ponadto sprzeciwiamy się ja kimkolwiek działaniom , mogącym spowodować ograniczenie zakresu świadczonych usług i sprzedawanych na stacjach towarów , np . poprzez zakaz sprzedaży alkoholu czy też wyrobów tytoniowych lub leków pierwszej potrzeby .