Katarizam i Bogumili su obožavali pročišćenje duše i otkrivenje skrivenih istina, koje su smatrali da su potisnute od strane zvaničnih crkava. U tom kontekstu, priče o " Skrivenom Učitelju " često se povezuju sa idejom da takav učitelj nosi ključ istine koja se čuvala u mističnim knjigama, koje su bile ne samo utemeljene na gnostičkom učenju, već su često povezivane sa idejama o pravoj svetosti, hrišćanskoj ezoteriji i apokrifnim spisima koji su izbegavali
teološke dogme. Ovaj učitelj nije bio običan vođa, već bio je figura koja
je nosila duboko duhovno i simboličko znanje. Priče govore da su takvi učitelji često delovali iz senke, ne tražeći priznanje i ne želeći da postanu predmet javnog interesa, već da deluju kao prenositelji tajnih učenja unutar zatvorenih krugova posvećenika. Mnogi veruju da su " Skriveni Učitelji " čuvali knjige koje su bile prepoznate kao „ misteriozni spisi“ i koje su nosile u sebi znanje o pravoj prirodi sveta i duhovne slobode. Takvi učitelji su tumačili ove tekstove, otkrivajući složene simbole i metafore samo onima koji su bili spremni da prepoznaju i razumeju njihovu duboku mudrost.
12