SINAİ 8 | Page 52

MAKALE 52 SINAİ KILO VERMEK NEDEN ZORDUR? Ece BENLİGİRAY Gıda Mühendisi Bütünsel Beslenme Koçu Metabolizma problemleri, dengesiz beslenme, hareketsizlik… Günümüzde kilo vermemizi en fazla zorlaştıran kavramlar bunlar. Peki, kilolarımızı nasıl vereceğiz? Biyolojik açıdan değerlendirildiğinde kilo problemleri bedenin kalori ya da besin den- gesizliği ile tanımlanırken, hiç spor yapmadan ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları ile normal kiloda olanların açıklaması nasıl yapılmaktadır? Sağlıklı kiloda olmak için sağlıklı ve dengeli beslenmenin, diğer taraftan da hareketli bir yaşam tarzına sahip olmanın sağlıklı bir yaşam tarzında etkileri tartışılmaz. Peki herkesin bildiği bu kadar doğru ve basit bir bilgi tüm açıklığı ile ortada dururken neden ülkemizde ve Dünya’da aşırı kilolu insanların sayısı gün geçtikçe artmakta, obezite dünyanın en büyük sorunlarından biri olarak durmaktadır? Eğer fazla kilolardan şikayetçiyseniz, sağlıklı ve dengeli beslenme konusunda bilme eksikliğiniz mi yoksa yapa-bilme eksikliğiniz mi var? Spor yapmayı bilmiyor musunuz yoksa yapamıyor musunuz? Gerekçe her ikisi de olabilir. Bilgi eksikliği en kolay tamamlanabilir olanıdır. Bu- gün elimizin altındaki akıllı telefonlarımız başta olmak üzere pek çok kaynaktan bilgiye ulaşa- biliyoruz. Yapabilme eksikliğini tamamlayacak kaynak ise aynada karşınızda duran kişiden başkası değildir. Daha önce çok defa kilo ver- meye karar vermiş olabilir, çok defa başarısız olmuş olabilirsiniz. Hayatın tüm alanlarında olduğu gibi bedenle ilgili bir değişim kararını aldıktan sonra da istikrarlı olmak ve alışkanlık- lar değişene kadar üzerinde durmak gerekir. Tabii gerçek sorunun nereden kaynaklandığını biliyorsanız! Sorunun kaynağına inip ortadan kaldıracak değişimi yapmadığınız sürece diğer girdileri değiştirmek bir süre sonra başladığınız noktaya geri dönmekten ve kendinizi başarısız hissetmekten başka bir yarar sağlamaz. Konuyu biraz daha açalım. Fazla kilolarınızın görünen ve görünmeyen nedenleri vardır? Görünen nedenler “şeker hastalığı, tiroid rahatsızlıkları, demir eksikliği vs. gibi bilinen ya da “bağırsaklarda Candida, vücudun dehidrate olması” gibi görünmeyen nedenler olabilir. Esas soru ise o kilolara neden ihtiyaç duyduğunuzdur. Farklı bir soru tarzıyla; bede- ninizde fazla kiloların varlığı size nasıl bir fayda sağlıyor? Bulunduğunuz bedenin size kendinizi iyi hissettiren yanları neler? Burada ilk olarak vereceğiniz cevaplar “Fazla kilolarım bana yük olmaktan başka bir yarar sağlamıyor” ya da “Fazla kilonun yararı mı olurmuş” ya da “Bu bedenden nefret bile ediyorum, yıllardır be- ğendiğim kıyafeti bile alamadım niye seveyim” gibi acımasızca ve savunmacı yanıtlar gelebilir. Tam tersine “Bedenimi her şekilde seviyorum” yanıtını da alabilirsiniz - ki zaten değişim ihtiya- cınız olmadığını gösterebilir. Süreci bu noktada bırakırsanız sorunun kaynağına asla inemezsi- niz. ‘Beden durumumun bana hissettirdiği duy- gu nedir?’ sorusunu, samimi yanıtınıza ulaşana kadar sormaya devam etmelisiniz… Sorulara devam ettikçe aslında kilolardan özgürleşme- menizin gerçek nedeni kendini ele verecektir. Bilinçaltından bilince çıkan her bilgi artık gücünü yitirir ve siz var olan o inancınızın ya da düşüncenizin yerine artık yenisini koyabilirsiniz. Başka bir bakış açısıyla; ‘Zayıﬂık bana ne çağrıştırıyor?’ sorusu da zihnin kilo verme yak- laşımına vereceği tepkinin sinyallerini verebilir. Sanılanın aksine, zayıﬂamak için çaba sarf eden pek çok insan, zayıﬂığın kelime anlamından bile rahatsızlık duymaktadır. Zayıﬂık kavramı karaktersizlik, güçsüzlük, acizlik gibi kavramları çağrıştırmakta, zayıﬂamakla birlikte var olan gücünün, yeterliliğinin azalacağına inanmak- tadır. Benzer şekilde kilo vermek de sahip olunan bir şeylerden vazgeçmek anlamına gelebilmektedir. Hayattaki çoğu kazanımlarını zorluklarla elde etmiş biri için kaybetmek, bilinçaltında en büyük travmalardan biri olarak kayıtlıdır ve kilo vermeye tepkiyi “vermemek olarak” gösterir. Ya da verdiği kiloları kısa zamanda geri almak için eski alışkanlıkları hızlıca geri kazandırır. Tüm bu sorulara verdiğiniz yanıtlar sizi tatmin etmediyse, daha doğrusu sizde bir duygu yaratmadıysa sorunuzun cevapları belki de hayatınızın diğer alanlarında saklıdır. Yoksa mutluluğu neden bir parça çikolata ya da güzel bir yemekte arayasınız? Bildiğiniz gibi artık otoritelerin ifadesiyle; sağlıklı beslenmede birincil besinlerimiz “Duygularımız”dır. Evet sağlıklı bir beden için beslenme ve sporun etkisi tartışılmaz ancak; eğer zihninizde kilo vermekle ilgili bir tepki mekanizması varsa, kalıcı olarak kilo vererek istediğiniz bedende yaşamanız pek mümkün değildir. Temel neden ortadan kalktıktan sonra çözüm kolaylaşır. Beslenme/gıda alımı takibi, kısa yürüyüşlerle başlayarak hareketi hayata dahil etmek, kilo artışına neden olabilecek biyolojik rahatsızlık- ların tespiti ve tedavisi, beslenme eksikliğin- den kaynaklanan vitamin-mineral takviyeleri, bağırsak düzenlemeleri derken bir bakmışsınız o hep istediğiniz “belki de şu anda tam olarak istemediğiniz” bedene kavuşmuşsunuz. Bu süreçte motivasyonunuzu artırmak ya da daha hızlı yol almanızı sağlamak için koçluk yaklaşımı en destekleyici yol arkadaşınız olabi- lir. Kilo vermek aslında zor değil. Tek yapmanız gereken sorunu kaynağından çözmek. Herkese sağlıklı günler dilerim.