39 SINAİ
MAKALE de devlet yardımlarıdır . Ancak , devlet yardımlarının denetimi alanında ilerleme çok sınırlıdır . 2010 yılında Devlet Desteklerinin İzlenmesi ve Denetlenmesi Hakkında Kanun 2010 yılında yürürlüğe girmiştir ancak devlet desteklerini izleyip denetleyen bir kurum henüz faaliyete geçmemiştir .
Kamu alımları
1 / 95 sayılı OKK kapsamında , Türkiye ’ nin kamu alımları alanındaki AB mevzuatına uyum sağlaması hükme bağlanmış ve 1 Ocak 2003 tarihinde Kamu İhale Kanunu yürürlüğe konulmuştur . Kamu ihalelerine ilişkin uygulamaları yürütecek ve şikâyetleri çözüme bağlayacak hukuki ve idari düzeyde bağımsız Kamu İhale Kurumu ise Temmuz 2002 ’ de yayımlanan yönetmelik ile çalışmalarına başlamıştır .
Ancak , kamu alımları alanında , Kamu İhale Kanunu ’ nun Türk teklif sahipleri lehine hükümler içermesi , kamu alımları için belirlenen eşik değerlerin AB ’ de öngörülen değerlerin üzerinde olması ve Kamu İhale Kanunu ’ nda muafiyetlerin sürmesi AB tarafından İlerleme Raporları ’ nda uyum eksiliği olarak değerlendirilmektedir .
Kurumsal iş birliği
1 / 95 sayılı OKK , Gümrük Birliği ’ nin işleyişinin denetimi ve karşılaşılan sorunlara ortak çözümler oluşturulması hususunda etkin olacak kurumsal iş birliği modelleri oluşturulmasını hükme bağlamıştır . Bu amaca yönelik ; Ortaklık Konseyi , Ortaklık Komitesi , Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu ve Gümrük İş Birliği Komitesi tesis edilmiştir . Bunlara ek olarak , 1 / 95 sayılı OKK uyarınca , bilgi ve görüş alışverişi sağlayarak Ortaklık Konseyi ’ ne tavsiyelerde bulunmak ve görüş bildirmekle yükümlü olan Gümrük Birliği Ortaklık Komitesi oluşturulmuştur .
Türkiye-AB Gümrük Birliği ’ nde Yaşanan Temel Sorunlar
Günümüzde Türkiye-AB Gümrük Birliği ’ nde gümrük birliğinin mantığına ters düşen bazı uygulamalar bulunmaktadır . Bu başlıca sorunlar şunlardır ;
- Danışma ve ihtilafların çözümü mekanizması : Söz konusu mekanizma yeterince hızlı ve etkin bir şekilde işlememektedir .
- Serbest Ticaret Anlaşmaları : Avrupa Komisyonu ’ nun üçüncü ülkeler ile yürüttüğü müzakere ve karar alma süreçlerine Türkiye dâhil edilmemektedir . Türkiye tercihli ticaret rejimine uyum çerçevesinde , AB ’ nin anlaşma imzaladığı üçüncü ülkelerle anlaşma imzalamakla yükümlüyken , bu ülkeler için böyle bir yükümlülük bulunmamaktadır .
- Vize Sorunu : Türkiye ile AB arasında mallar serbest dolaşımda olurken ; Gümrük Birliği içinde mallarını tanıtmak için fuarlara gitmek , ihalelere veya iş görüşmelerine katılmak , iş anlaşması imzalamak isteyen iş adamlarına vize uygulanması gümrük birliğinin ilkelerine aykırıdır .
- Taşıma Kotaları : Bir yandan Türk taşımacılığına verilen kotalar ve diğer yandan taşıma faaliyetini yürüten TIR şoförlerine uygulanan vize , Gümrük Birliği ’ ne aykırı olarak Türkiye ile AB arasındaki malların serbest dolaşımında ciddi bir engel teşkil etmektedir .
Güncellenme süreci
Tam üyelik perspektifinde hazırlanan Türkiye-AB Gümrük Birliği , öngörülenden çok daha uzun bir süre yürürlükte kalmış ve günümüz şartlarında birçok eksiği bulunmaktadır . Bununla birlikte AB , son yıllarda imzaladığı STA ’ lar kapsamında tarım , hizmetler , yatırımlar ve kamu alımları gibi alanlarda üçüncü ülkelerle Türkiye ile olan Gümrük Birliği ’ nden daha kapsamlı ticari ilişkiler yürütmektedir . AB ile olan ticari ilişkilerimizdeki mevcut asimetriyi gidermek ve küresel ticaret dinamiklerine uyum sağlamak adına Türkiye-AB Gümrük Birliği ’ nin güncellenmesi ve derinleştirilmesi gerekmektedir .
Bu bağlamda Avrupa Komisyonu ile yürütülen teknik müzakerelerin 27 Nisan 2015 tarihinde tamamlanmasının ardından , müzakerelerin çerçevesini belirleyen rapor kamuoyuna sunulmuştur . 12 Mayıs 2015 tarihinde Avrupa Komisyonunun Ticaretten Sorumlu Üyesi Cecilia Malmström ve Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ’ nin yaptığı ortak açıklamada Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliği ’ nin güncellenmesi için müzakerelerin başlayacağı ifade edilmiştir .
Bunun öncesinde 28 Mart 2014 tarihinde Avrupa Komisyonunun talebi doğrultusunda Dünya Bankası tarafından hazırlanan “ AB-Türkiye Gümrük Birliği Değerlendirmesi ” başlığını taşıyan rapor yayımlanmıştır . Raporda Türkiye ’ nin üzerinde durduğu taşıma kotaları , vizeler ve serbest ticaret anlaşmaları konularındaki sorunlar dikkate alınarak Gümrük Birliği ’ nin tarım , hizmetler ve kamu alımlarına genişletilmesi önerilmiştir . Aynı şekilde Avrupa Komisyonu da bu konuda bir çalışma yaparak hazırladığı detaylı araştırmayı 21 Aralık 2016 tarihinde kamuoyuna sunmuştur .