SINAİ 10 SINAİ 10 | Page 52

MAKALE 52 SINAİ UYKU APNESİ NEDİR? Doç. Dr. Hakan Levent GÜL Ersoy Hastanesi Nöroloji Uzmanı Uyku apnesinin kesin teşhisi ve şiddetinin ölçülebilmesi, uyku laboratuvarında yapılan “polisomnografi” adı verilen tetkik ile mümkündür. Uyku hayat kalitenizdir Uyku sırasındaki solunum duraklamala- rından kaynaklanan ve uyku düzeninin bozulmasına sebep olan önemli bir hastalıktır. Çağımızın önemli rahatsızlıklarından biri olarak kabul edilen uyku apnesi, önlem alınmadığı takdirde ölümle sonuçlanabilmektedir. Bu hastalığa yakalanan kişilerin büyük bir çoğun- luğu hastalığı fark etmedikleri ya da önemsemedikleri için genellikle he- kime gitmemektedirler. Kadınların en az yüzde 2’ sinde ve erkeklerin yüzde 4’ünde görülmektedir. Uyku apnesinin belirtileri Hasta genellikle uykudaki normal olmayan durumlardan, eşi veya yakın- larının fark etmesiyle haberdar olur. - Düzensiz solunum; uyku apnesinin en önemli belirtisi, gece uykusu süresince ani solunum duraklamaları, çok gürül- tülü horlamalar ve iç çekmelerdir. - Uykuda nefesin durması; uyku apnesi olan hastalarda 10 saniyeden başlayan solunum duraklamaları bir dakikadan fazla sürelere kadar devam edebilir. - Gündüz aşırı uyku hali; gece uyku kalitesinin bozulması nedeniyle gün boyunca kendini yorgun hisseden has- taların kitap okurken ya da televizyon seyrederken uyuklamaları olabilir. Bu özellikle araç kullanan hastalar için önemlidir. Uyku apne sendromu olan hastaların trafik kazası yapma riski normalden 8 kat, iş kazalarına neden olma olasılığı normal işçilere göre 5-7 kat fazladır. Uyku apnesinin sonuçları • Yüksek tansiyon • Kalp büyümesi, kalp atımında düzen- sizlikler kalp krizi • Sık idrara çıkma, aşırı terleme • Sabahları yorgun kalkma, gün içinde yorgunluk hali ve uyuklama • Kilo alma, kilo verememe • Konsantrasyon eksikliği, trafik ve iş kazalarında artma • Depresyon ve davranış bozuklukları • Cinsel isteksizlik/yetersizlik • Sabah baş ağrısı ve ağız kuruluğu • İnsülin direnci ve şeker hastalığında artma • Felç ve ani ölüm Teşhis ve tedavisi Uyku apnesinin kesin teşhisi ve şiddeti- nin ölçülebilmesi, uyku laboratuvarında yapılan “polisomnografi” adı verilen tetkik ile mümkündür. Bu yöntemle, tüm gece boyunca uyku dönemlerinde beyin aktiviteleri, solunum hareketleri, uyku sırasında hastanın oksijen miktarı değişiklikleri, bacaklarda uykuda oluşan “periyodik ekstremite hastalığı” tanısı, horlama kayıtları, kalp ritmi ve EKG kayıtları yapılarak, tüm gece boyunca hastanın uykusu videoya alınmaktadır. Apnenin sebebi anatomik bozukluklar- dan kaynaklanıyorsa kulak burun bo- ğaz uzmanının kontrolünden geçmesi tavsiye edilir. Çoğu uyku apnesi vakalarının teda- visinde, hastanın uyku sırasındaki solunumuna yardımcı olan cihazlar kullanılır. CPAP (Devamlı Basınçlı Pozitif Hava) obstrüktif uyku-apne sendromunun en etkili ve kesin tedavi yöntemidir. Bu tedavi ile horlama, uykuda solunum durmaları ve bunların sebep olduğu kısa ve uzun dönemli problemler tama- men ortadan kalkmaktadır.