MARKTE | MARKETS
Winsgewendheid van gewasse
Neem verskansingsbesluite
saam met plantbesluit
Met die aanvang van die nuwe plantseisoen word die besluit oor watter gewasse om te
plant, gemaak op grond van die relatiewe winsgewendheid van die onderskeie gewasse.
Om die winsgewendheid te verseker, moet daar verskansingsbesluite saam met die plant-
besluit geneem word (vir meer hieroor sien die artikels in die vorige uitgawes van die
Senwes Scenario).
Deur Hansie Swanepoel
Senwes Markanalis
S
SEISOENALE TENDENSE
oos wat die produksieseisoen
verloop, reageer die mark op
die heersende fundamentele
faktore wat gedurende daardie
tyd heers. Indien daar byvoorbeeld ’n droë
tydperk voorspel word gedurende ’n kri-
tiese tyd in die produksieseisoen, behoort
die mark te reageer deur pryse wat styg.
Oor die jare vorm daar patrone wat
duidelike tydperke uiteensit wanneer
verskansing waarskynlik op beter vlak-
ke as op ander tye gedoen kan word.
Die uitdaging is dat daar in hierdie tye
gewoonlik ’n fundamentele probleem,
soos droogte, die mark dryf en die ver-
skansingsbesluit bemoeilik. Hieronder
is ’n uiteensetting van die Julie witmielie
seisoenale tendens.
Uit grafiek 1 kan duidelik gesien word
dat die eerste seisoenale geleentheid
tradisioneel gedurende November (plant-
tyd) ontstaan. Gedurende hierdie tydperk,
wanneer produksiesekerheid laag is, sal
dit sinvol wees om verskansing te benad-
er deur middel van minimumpryse (put
opsies). Produsente is geneig om ’n derde
76
van verwagte produksie hier te verskans,
waar sommige wel voldoende tonnemaat
verskans om insetkoste te delg.
Die volgende geleentheid ontstaan
gedurende Februarie – Maart (bestui
wingstyd), wat meestal saam met die
tradisionele midsomersdroogte val.
Produsente wat op hierdie stadium wel
meer produksiesekerheid het, kan oor-
weeg om die minumimpryse wat geduren-
de planttyd gekoop is, terug te verkoop
en vaste pryse in te neem in hul plek.
Hierdie oorweging sal egter afhang van
die verskil tussen die premie wat betaal is
en die premie wat met die terugverkoop
opgemaak kan word. Alternatiewelik kan
‘n volgende derde van produksie met
vaste pryse verskans word.
Die laaste derde word dan gelos tot
ongeveer Mei (strooptyd), maar pro-
dusente is ook geneig om eers seker te
maak van die finale tonnemaat gestroop
voor die laaste gedeelte van produksie
bemark word. Die tradisionele prysstyging
Grafiek 1: Die langtermyn Julie-kontrak witmielieprys en 2019
prysbeweging op Safex.
SENWES SCENARIO | SOMER • SUMMER 2018
Bron:Thys Grobbelaar