LANDBOUKUNDIG
Organiese materiaal,
Humiensuur en Fulviensuur
Alles begin en eindig met koolstof: “Carbon is the energy currency of soil.” (Dr. Kris
Nichols; Rodale Institute). ’n Tekort aan koolstof in die grond sal gewasopbrengs onder
druk plaas ten spyte van toenemende hoeveelhede kunsmis.
Petrus van Staden
Senwes Senior Grondkundige
Frieda Marx
Senwes Grondkundige
D
ie basiese produksiesiklus is saai,
ontkieming, noukeurige versorging
en oes. Wat nie na die mark of
silo toe weggery is nie, gaan terug grond
toe waar dit afgebreek word deur minera
lisasie en mikrobes vir beskikbaarstelling
aan die volgende gewassiklus. Hierdie
eenvoudige skets bevat komplekse che-
miese, fisiese en biologiese interaktiewe
24
reaksies waar koolstof ’n kernrol speel. Die
feit dat koolstof naas water die belangrik-
ste voedingstof is, word nie altyd in litera
tuur oor plantvoeding vermeld nie.
Organiese materiaal verwys na lewende
organismes, reste in verskillende stadia
van ontbinding en donker gekleurde
humus. Ontbinding van organiese mate-
riaal hang af van die hoeveelheid beskik-
bare suurstof, die hoeveelheid vog en die
temperatuur in die grond.
Humus word beskou as een van die
belangrikste faktore in enige grond. Dit het
’n baie stabiele kompleks van koolstof (C)
SENWES SCENARIO | HERFS • AUTUMN 2020
verbindings wat nie maklik onder natuur-
like toestande afbreek nie. Humus bestaan
uit ’n mengsel van organiese stowwe wat
as humiese sowel as nie-humiese stowwe
geklassifiseer word.
WAT IS HUMIESE STOWWE?
Soos alles op die planeet, begin en eindig
humiese stowwe by koolstof. Die basiese
boustene is eenvoudige koolstof-koolstof
(C-C) of koolstof-suurstof (C-O) verbin
dings. Die kompleksiteit van koolstof lê in
die unieke eienskap daarvan om vanself te
verander deur aan ander langer of korter
26