LANDBOUKUNDIG
JOU VEEARTS SE ROL
Jou veearts se rol en dan ook die
daarstelling van ’n doelgerigte inentings-
en ontwurmingsprogram, kan nie genoeg
benadruk word nie. Van die belangrikste
inentings vir verse moet reeds voor speen
toegedien word. Beskou inentings as ’n
langtermynbelegging in jou verse en tree
proaktief op.
Daar word nog heeltemal te laat
opgetree en dan is dit nodig om brand-
weerman te speel en vure dood te slaan.
Let veral op vir geslagsiektes. Dit geld
veral by produsente wat van tyd tot tyd
vervangingsverse inkoop. Dring aan op
veeartssertifisering wat bevestig dat die
diere negatief getoets het vir heersende
geslagsiektes.
Moet ook nie vergeet van die jaarlikse
skraaginentings voor die dekseisoen nie.
Dit is en bly die beste belegging in die
opbou van siekteweerstand.
BESTUUR VAN DIE GROEIKURWE
Daar is baie studies gedoen op die groei
tempo van vervangingsverse en gevolg
like reproduksieprestasie in die kudde.
Ons weet dat hoe vroeër ’n vers vir die
eerste keer kalf, hoe hoër sal haar pro-
duktiwiteit vir die res van haar lewe wees.
Dit is egter hoogs gekorreleer met haar
vlak van voeding, veral in die periode tot
die aanloop van haar eerste dekseisoen.
Proefwerk op drie verskillende rasse
het getoon dat verse wat gemiddeld
700g/dag gegroei het, teenoor verse
wat gemiddeld 350g/dag gegroei het,
se persentasie hittewaarneming op 14
maande bykans 25% hoër was. Weeg
jou verse gereeld en volg ’n strategiese
aanvullingsprogram om by die verlangde
teikenmassas uit te kom.
Neem in ag dat omgewings- en ras
variasies wel voorkom en dat enige
voedingsprogram dienooreenkomstig
aangepas moet word. Dit sal onder ande-
re verhoed dat diere in oormatige kondisie
is. Onthou ook dat verse hulle teikengewig
voor die aanvang van die dekseisoen
moet bereik – weereens die klem op
proaktiewe bestuur.
Ons sien dikwels dat vervangingsverse,
veral in hulle eerste winter, dieselfde lek
kry as die koeigroep (basiese winteronder
houdslek), terwyl haar behoefte eerder
neig na ‘n meer produksiegeformuleerde
lek (waak hier egter teen te hoë energie
vlakke).
Hierdie is een van die hoofredes
waarom verse nie by die gewenste teiken-
massas uitkom met die aanvang van die
dekseisoen nie.
Dit benadruk die uitgangspunt dat ver-
vangingsverse nie te gou by die res van
die koeigroepe geïnkorporeer
moet word nie. Deur hulle tot na die
tweede dekseisoen apart te bestuur, laat
ruimte vir beter voedingsbestuur.
SLOTGEDAGTES
Bestuur jou vervangingsverse as die
belangrikste bateklas op jou plaas en
beskou die koste van ’n doeltreffende
gesondheids- en voedingsprogram as ’n
langtermynbelegging in die produktiwiteit
van die vers. Moet ook nie die rol van die
bul vergeet wat betref die afwesigheid
van geslagsiektes, dekbehendigheid en
korrekte keuse in terme van kalwings-
gemak nie.
Werk nou saam met jou veearts in die
daarstelling van ’n gesondheidsprogram
wat aangepas is vir jou omgewing, en ook
met jou veekundige wat jou aanvullende
voedingsprogram en die bestuur van jou
voervloeiprogram betref. Dit sal verseker
dat diere teen die korrekte groeikurwes
ontwikkel.
Daar is geen geheime of kitsresepte
nie. Produsente wat daarin slaag om
verse suksesvol in hul kuddes te vervang,
is produsente wat hou by die basiese
beginsels en nie kortpaaie najaag nie.
SENWES SCENARIO | WINTER 2019
21