Tema:
eding
vo
re
Die
LANDBOUKUNDIG
RUVOER IN DIE
VOERKRAAL
Wat is die waarde van ruvoer en hoe moet dit
in die voerkraal aangewend word?
Herkouers, soos beeste en skape, het oor tyd aangepas om ruvoer effektief te kan verteer.
Om ’n gesonde verteringstelsel the handhaaf, moet ’n minimum hoeveelheid ruvoer
in voerkraalrantsoene ingesluit word. Verskillende bronne van ruvoer het verskillende
voedingswaarde en fisiese eienskappe wat in die formulasie van voerkraalrantsoene in
aanmerking geneem moet word.
Deur dr Kobus Swart
Dierevoedingskundige
D
ie plant se selwandbestand
dele, wat ons as vesel beskryf,
kan nie deur die dier verteer
word nie en moet deur
mikro-organismes gefermenteer word.
Herkouers neem ruvoer met groot partikel
grootte in en kan hierdie voer selektief
in die rumen terughou sodat voldoende
vertering of fermentasie kan plaasvind.
Herkou vind ook plaas sodat voer fyner
gekou kan word, verder verteer en na die
laer verteringstelsel gestuur kan word.
Gedurende die kouproses word speeksel
afgeskei wat sure in die rumen buffer om
10
SENWES SCENARIO | WINTER 2019
die pH van die rumen konstant te hou om
’n optimale omgewing vir die vertering van
vesel te skep.
In ’n produksiestelsel soos ’n voerkraal,
is daar ekonomiese, operasionele en
voedingkundige redes om die ruvoerin-
houd van voere so laag as moontlik te
hou. Ekonomies, is grane en konsentrate
’n goedkoper bron van voedingstowwe
as ruvoere. Operasioneel, het ruvoer ek
stra koste van prosessering in die vorm
van maal en snyaksies om homogene
mengsels en konstante verskaffing van
voere asook konstante voerinname sonder
voersortering, te verseker. Voedingkundig
varieer ruvoere se biochemiese en fisiese
samestelling aansienlik wat konstante
voersamestelling, voerinname en groei
prestasie bemoeilik. Daar is dus vele
praktiese redes om die minimum ruvoer in
voerkraalrantsoene in te sluit.
BEPALING VAN VESELINHOUD VAN
VOERE VIR HERKOUERS
In dierevoeding word vesel as ’n voeding
stof en nie as ’n chemiese of anatomiese
deel van die plant gedefinieer nie.
Voedingkundig het vesel beide fisiese
en biochemiese eienskappe wat tot die
meganiese proses van vertering (kou en
deurvloei) asook die ensimatiese afbreek-
proses met fermentasie, verband hou.
Die term wat vesel beskryf as ruvesel
(CF), is onbetroubaar en word nie meer
gebruik nie. Suurbestande vesel (ADF -
acid detergent fibre) bevat nie hemisellu