Philips Aydınlatma Kamu İlişkiler Müdürü Ahmet SOYLU ahmet . soylu @ philips . com
Aydınlatma ve Kent Estetiği
Birleşmiş Milletler rakamlarına göre 2100 ’ de dünya nüfusu 11,2 milyara ulaşacak . Ama bu en olası tahmin . Bu rakam yüzyıl sonunda 16,6 milyarı bulabileceği gibi 7,3 milyara da düşebilir . Ancak BM ’ e göre , 2050 ’ ye kadar nüfus artışı kesin olarak devam edeceği yönünde .
Bugün Dünya nüfusunun % 45 ’ i kırsal , % 55 ’ i şehirli iken , 2050 ’ de 3 ’ te 2 ’ si şehirlerde yaşıyor olacak . 2030 ’ da nüfusu 10 milyonu aşan mega kent sayısı 41 ’ e ulaşacak . Gösterge , kentsel yaşama doğru büyük bir ivmelenmenin söz konusu olduğu yönündedir .
Dünya ’ da bu yönde bir süreç seyrederken , bu dönüşüm ülkemizde daha ileri boyutlarda .
Türkiye ’ de 2000 Nüfus Sayımı sonuçlarına göre 67.8 milyon olan Türkiye nüfusunun yaklaşık % 65 ’ i ( 43.9 milyon ) şehirlerde yaşamaktadır . Dünyanın 2050 yılında gerçekleşeceğini öngördüğü oranı , Türkiye 2000 ’ li yılların başında yakalamış durumdaydı . 2017 verilerine göre ise ; % 92 ’ si kent merkezlerinde , % 8 kırsalda ( köylerde ) yaşamaktadır .
Bu değişimin , sosyolojik , demografik , psikolojik vb . bir çok sebepsonuçlarını bir tarafa bırakırsak , dikkatinizi çekmek istediğim spesifik konu kent yaşamı ve yaşanabilir kentlerin aydınlatması .
Ülkemizin neredeyse tamamının kent merkezli yaşamı seçtiği yerde , yaşamın geçtiği bu alanların yaşanabilir olması , huzurlu , mutlu , kentle barışık bireylerin oluşması için doğru aydınlatmanın da önemi büyük .
Estetik Yunanca ’ da algı , duyu anlamına gelen “ aisthesis ”, “ aisthetikos ” kelimelerinden gelmektedir ve duyum , duygu ve algı yolu ile insanın güzel olanı kavraması , güzellik ve güzelliğin insan zihin ve duygularındaki etkisi , güzelin algılanması ile ilgili şey olarak tanımlanmaktadır . Estetik güzelin ve güzel sanatların yapısını inceleyen bir felsefe dalıdır .
Kentlerin “ kent ” tanımına hak kazanabilmeleri için de belli standartlara sahip olmaları ve çevresel / kentsel açıdan belli bir estetik çekiciliğe sahip olmaları gerekmektedir . Bu bağlamda da kenti tek birimler değil , tümel çevre olarak değerlendirmek daha doğru bir yaklaşım olacaktır . Kentsel alanlarda yapılar mimarlık ürünü olup yarattıkları estetik , duygular , kitle , cephe ve form özellikleri ile iç mekan ve dekoratif nitelikleri kapsamında değerlendirilmektedirler .
Şehirlerin belli standartlar dahilinde planlı bir şekilde geliştirilmesi refah seviyesinin artışı arasında da ciddi korelasyonu var .
80 ’ li yıllar sonrası , küreselleşen dünya kentlerinin birbirleriyle yarışması , kentlerin ön plana çıkabilmek için daha çekici , daha düzenli , daha güzel , daha planlı olma çabaları , yanı sıra yaşanan teknolojik ve bilimsel gelişmeler , kentsel aydınlatma konusunda da önemli gelişim ve değişimler yaşanmasına neden olmuştur .
Kentlerin gece aydınlatılması , kent-insan-çevre ilişkisinde en önemli konulardan birini oluşturur . Doğru ve uygun aydınlıklar oluşturan aydınlatma düzenleri ile çevrenin algılanması kolaylaşır , iyi görme koşullarının sağlanabildiği kentlerin gece görünümleri de gündüze oranla çok daha ilgi çekici , farklı ve görkemli olabilir . Kentsel aydınlatma günümüzde ; güvenlik ( yol , trafik vb .) aydınlatma mantalitesinin ötesine geçmiş ve estetik ( mimari , dekoratif vb .) merkezli , fütüristik bir boyut kazanmıştır .
Bir bakıyorsunuz aydınlatması ile göz dolduran yapılar , kentin sembol yapısı haline gelebilmektedir .
Bina emniyet ve güvenlik adına , araç yolu , köprü , kavşak aydınlatması olmaktan çıkmış , kentte gece ve gündüz kullanımını dengeleyen , kentsel değerleri ortaya çıkaran , kentteki özgün yapı ve kentsel mekanların önemini vurgulayan , kent kullanıcılarının konforunu , emniyetini , güvenliğini ve huzurunu sağlamayı amaç edinen ,
8 www . sektorumdergisi . com Haziran June 2018