QubIT, Issue no5, Τεύχος 5ο | Page 57

ακριβώς η διακριτική φύση τους τα καθιστά εξαιρετικά αποτελεσματικά και εξίσου -αν όχι περισσότεροεπικίνδυνα για την ελευθεροτυπία .
Στην Ελλάδα , η εξέταση των SLAPPs
γίνεται
υπό
το
πρίσμα
τόσο
του
Αστικού
όσο
και
του
Ποινικού
Δικαίου .
Σύμφωνα με το άρθρο 57 του Αστικού Κώδικα το φυσικό πρόσωπο , του οποίου η προσωπικότητα προσβάλλεται , έχει δικαίωμα να απαιτήσει να παύσει η προσβολή αυτή , να μην επαναληφθεί στο μέλλον , ενώ παράλληλα έχει δικαίωμα να ζητήσει αποζημίωση για την ζημία που έχει υποστεί και χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη .
Μέχρι πριν από λίγους μήνες ίσχυε επίσης το άρθρο 362 του Ποινικού Κώδικα , σύμφωνα με το οποίο « Όποιος με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλον γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψή του τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα έτος ή χρηματική ποινή . Αν η πράξη τελέστηκε δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω διαδικτύου , επιβάλλεται φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή ». « Ανάσα » για το δημοσιογραφικό κλάδο αποτέλεσε το γεγονός ότι με το ν . 5090 / 2024 η απλή δυσφήμηση αποποινικοποιήθηκε με κατάργηση του συγκεκριμένου άρθρου .
Εξακολουθεί ωστόσο να ισχύει το άρθρο 363 του Ποινικού Κώδικα για τη συκοφαντική δυσφήμηση που αφορά δημοσίευση ψευδών γεγονότων , το οποίο τροποποιήθηκε ως εξής , « Όποιος με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλον εν γνώσει
του ψευδές γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του άλλου , τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών ( 3 ) μηνών και χρηματική ποινή και αν τελεί την πράξη δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω του διαδικτύου , με φυλάκιση τουλάχιστον έξι ( 6 ) μηνών και χρηματική ποινή . Στην έννοια του τρίτου δεν περιλαμβάνονται δημόσιοι λειτουργοί ή υπάλληλοι που λαμβάνουν γνώση των ισχυρισμών για τα διάδικα μέρη κατά την ενάσκηση καθήκοντος στο πλαίσιο πολιτικής , ποινικής ή διοικητικής δίκης » ( Χίου , 2024 ).
Ανακουφιστική ήταν και το 2011 η κατάργηση από τον Άρειο Πάγο της κατώτατης αποζημίωσης ύψους 295.000 € στις υποθέσεις συκοφαντικής δυσφήμησης που ίσχυε από το 1995 ( ΕΙΤΗΣΕΕ , 2011 ).
Επιπλέον , τον περασμένο Φεβρουάριο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε μέτρα για την αντιμετώπιση των SLAPPs . Η Ολομέλεια του Σώματος , με 546 ψήφους υπέρ , 47 κατά και 31 αποχές , υπερψήφισε τη νέα οδηγία -γνωστή και ως νόμο της Daphne εις μνήμην της δολοφονηθείσας Daphne Caruana Galizia- η οποία προβλέπει τα εξής :
· τα δικαστήρια μπορούν να απορρίπτουν τις αγωγές σε πρώιμο στάδιο
· το βάρος της απόδειξης του βάσιμου της αγωγής το φέρει ο ενάγων
· το δικαστήριο μπορεί να απαιτεί από τον ενάγοντα να καλύπτει τα δικαστικά έξοδα , μεταξύ άλλων και για τη νομική εκπροσώπηση του εναγομένου
· τα δικαστήρια μπορούν να επιβάλλουν αποτελεσματικές ,
57