Q- analyses
QUBIT 62
έναν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο από αυτόν που υποτίθεται ότι μαχόμα-
στε;».
Ηθικά διλήμματα επίσης ανα-
φύονται, καθώς το μέλλον αναμέ-
νεται να παρακολουθείται με βάση
την άντληση στοιχείων από τις ήδη υπάρχουσες βάσεις δεδομένων (Andrejevic και Gates, 2014). Συν τοις άλλοις, μήπως καθώς νέα μητρώα παρακολούθησης εμφανί-
ζονται καταχωρώντας τα πάντα και για πάντα για τους χρήστες, τα big data θέτουν υπό αμφισβήτηση το θεμελιώδες για την ιδιωτικότητα των δεδομένων δικαίωμα στη λήθη; Ανεξαρτήτως από το ερώτημα εάν οι αποκαλύψεις της υπόθεσης συνιστούν ένδειξη πατριωτισμού ή εθνικής προδοσίας, σαφέστατα άλλαξαν ολό-
κληρο το «παιχνίδι» παρακολούθησης και αντέστρεψαν τις καθιερωμένες δυνάμεις ισχύος: επέτρεψαν να ανοίξουν οι πύλες του διαλόγου με το κοινό σχετικά με ζητήματα ιδιωτικότητας. Τελικά, «τι είδους κοινωνία θέλουμε;» διερωτάται ο ίδιος ο Snowden σε συνέντευξη στην Guardian δηλώνοντας στη συνέχεια: «Δεν θέλω να
ζήσω σε μία κοινωνία που κάνει τέτοιου είδους πράγματα».
Ταυτόχρονα έδειξαν την αδυναμία των big data για κατηγοριοποίηση, λόγω της μαζικότητάς τους αλλά και της αδυναμίας πρόβλεψης της τελικής τους μορφής και χρήσης. Ωστόσο, παρά τις μεταρρυθμίσεις που έχουν εισαχθεί έως τώρα, το τοπίο της διεθνούς ψηφιακής παρακολούθησης παραμένει εξαιρετικά αμετάβλητο. Παρό-
λο που η αμερικανική κυβέρνηση δεν μπορεί πλέον να διατηρεί την προηγούμενη, χωρίς όρια, πρόσβαση στα δεδομένα των κινητών συσκευών των πολιτών, εξακο-
λουθούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά οι μεγάλες εταιρείες - συναθροιστές. Τίποτα δεν εμποδίζει επομένως τις κυβερνήσεις και τις ισχυρές μεγάλες εταιρείες να συλ-
λέγουν τα δεδομένα εν αγνοία των χρηστών. Η διαφορετική οπτική πλέον όμως είναι ότι, καθώς οι χρήστες έχουν συνειδητοποιήσει σε τι βαθμό απειλείται η ιδιωτι-
κότητα των δεδομένων τους, η εξουσία της γνώσης έχει επανέλθει πλέον στα χέρια
των πολιτών (Champion, 2019).
"Τόσο το εύρος όσο και το βάθος της παρακολούθησης έχουν αλλάξει."
Κεντρική θέση στην θεωρία της παρακολούθησης κατέχει για δεκαετίες η θεωρία της πανοπτικής φυλακής που σχεδιάστηκε από τον Bentham και στη συνέχεια (1991) χρησιμοποίησε ο Foucault (Sheridan, 2016). Τόσο το εύρος όσο και το βάθος της παρακολούθησης έχουν αλλάξει (Champion, 2019). Μάλιστα πλέον μεταβαί-
νουμε προς την εποχή του «συνοπτικού», κατά μία έννοια της αντίθετης θεώρησης από το «πανοπτικόν» καθώς σε αυτή τη περίπτωση, και με την ανάδυση των κοινω-
νικών δικτύων, οι πολλοί παρακολουθoύν τους λίγους. Οι όροι του σύγχρονου