QubIT, Issue no2 Qubit, Τεύχος 2o | Page 39

Ψηφιακή Διακυβέρνηση

QUBIT 39

ναγκασμένος διασχίζει κάθε μέρος του σώματος, το κυριεύει, το υποτάσσει ολόκλη-

ρο, το καθιστά μονίμως διαθέσιμο, και προεκτείνεται, σιωπηλά, στον αυτοματισμό των συνηθειών», το σώμα «χειραγωγείται, διαπλάθεται, εκγυμνάζεται, υπακούει,

αποκρίνεται» (Foucault 2011: 155-156).

Ο Μπουμπάρης παρατηρεί, ως προς αυτό, πως οι «θέσεις χρήστη» μπορούν να συνδε-

θούν και «με την αλτουσεριανή προσέγγιση για την έγκληση των υποκειμένων σε συγκε-

κριμένες θέσεις από τους κυρίαρχους ιδεολο-

λογικούς μηχανισμούς» (2018: 77). Σύμφωνα με τη θεώρηση αυτή, η πλοήγηση του χρήστη εντός του περιβάλλοντος αυτού, δημιουργεί μία ψευδεπίγραφη αίσθηση επιλογής και ελευθερίας αποφάσεων και κινήσεων (όπως ακριβώς και η ιδεολογία, στην κοινωνική ζωή), ενώ, στην πραγματικότητα, «οι δομικοί

τρόποι με τους οποίους τα πρωτόκολλα επιτρέπουν ή απαγορεύουν συγκεκριμένα είδη διαδικτυακής κινητικότητας […] εξασφαλίζουν την τυποποίηση, ένα είδος αρχι-

τεκτονικού συστήματος μετρήσεων» (Cheney-Lippold 2011: 166), το οποίο κατα-

σκευάζει το υποκείμενο της χρήστριας, μετατρέποντάς το, με βάση τον Foucault (2011: 155) από ένα αδέξιο σώμα, σε μια χρήσιμη μηχανή: «ένας υπολογισμένος εξα-

Η εξουσία που φέρονται να έχουν οι αλγόριθμοι, αν κάποια ακολουθήσει την ανάλυση αυτή, εντοπίζεται, πέρα από την κανονικοποιητική επίδραση επί των σωμάτων των χρηστριών, στην ικανότητά τους να δομούν, παράλληλα, μία νέα «αλγοριθμική ταυτότητα», μια μορφή ταυτότητας που λειτουργεί μέ-

σω των μαθηματικών λειτουργιών των αλγορίθμων προκειμένου να συνάγει συμπεράσματα και να κατηγο-

ριοποιήσει τα, μέχρι πρότινος, ανώ-

νυμα υποκείμενα (Cheney-Lippold, 2011: 165), μια διαδικασία που ο

Cheney-Lippold ονομάζει, ακολουθώντας τον Foucault, «ήπια βιοπολιτική» (soft biopolitics). Η δόμηση της νέας αυτής ταυτότητας έρχεται ως άμεση συνέπεια της μετάβασης του πεδίου μελέτης της ανθρώπινης συμπεριφοράς στο διαδίκτυο: η δημογραφική κατηγοριοποίηση των υποκειμένων (καταναλωτών) των προγενέστε-