Wasaaradda bulshada iyo caafimaadka goobteeda internetka
www.shdir.no/psykiskhelse ayaad ka akhriyi kartaa noocyada kala
duwan ee xanuunnada nafsadda.
Carruurta waa la caawin karaa
Sida dadka waaweyn oo kale, carruurtu waxay u baahan
yihiin cid fahanta oo garab siisa. Suurtagalka inay
bogsadaan aad buu u weyn yahay haddii caawimo goor
hore ah ay helaan. Sidaa darteed la xidhiidh goor hore cid
ilmaha caawin karta. Waxa caawin kara dhakhtarka joogtada
ah ee ilmaha, xannaanada caafimaadka, kalkaalisada
caafimaadka iskuulka ama dhakhtarka iskuulka. Halkaa
waxaad ka ogaan kartaa cidda adiga iyo ilmahaba caawin
karta.
Dhacdooyin dhib leh iyo cabsi
Carruur badan oo la kulantay dhacdooyin dhib leh iyo dhib
culays badan leh, waxa ku dhaca murugo, cabsi iyo riyo
baqdin leh. Dareemadaa dhibta lihi waxay iman karaan
iyada oo sannado badani ka soo wareegeen dhacdooyin ay
hore ula kulmeen.
Carruurta la kulanta in cidi dhimato waxay ku noqon kartaa
lama filaan, waxaan dhici karin, cadho iyo in dareenku ka
lumo. Naxdinta hore markay dhammaato waxa ku xiga,
oohin, murugo, diidmo iyo ciil. Carruurtu dadka waaweyn
waxay kaga duwan yihiin, inay marna farxaan marna
murugoodaan. Taa waxa tusaale u noqon karta in wax yar ka
dib uu ilmuhu farxo oo ciyaaro. Waxa mihiim ah in la ogaado
4
inaan ilmaha yari si keliya u muujin murugadiisa. Habka
ilmaha yari murugadaa u muujinayaa waxay ku xidhan
tahay inta uu caqligiisu le’egyahey, siyaabo kala duwana
wuu u dhaqmaa.
Carruurtu wey la socdaan waxa adduunka ka dhacaya,
ha ahaato TV-ga, raadiyaha, wargeysyada iyo carruurta
facooda ah. Carruur badani way baqaan markay maqlaan
daadad, hargabka shimbiraha, dagaalada ama wax falal
xoog wax lagu maquuniyey (voldshandlinger).Caruurta
cabsiyi ku jirtaa, waxay had iyo goor rabaan wehel, dib bay
u gurtaan, si hawl yar bay u cadhoodaan, u fiirsashadooduna/
daymadooduna ma wanaagsana. Waxa ku dhici kara hurdo
xumo, madax xanuun iyo calool xanuun. Carruurta aan
xasillooneyni (engstelige) dabeecaddooda way bedeli
karaan waxaanay joojin karaan waxay hore u samayn jireen.
Calaamadahaasi waxay noqon karaan qaar aan toos ahayn
ama caddayn, waxaanay noqon karaan oo keliya tilmaan ah
iney carruurtu baqaneyso.
Tarjumaan xaq baad u leedahay
Haddii aadan fahmayn dhakhtarkaaga waxaad xaq u leedahay tarjumaan
bilaasha. Inkasta oo adiga iyo ilmahaagu aad af noorwiiji ku hadli
kartaan, haddana ma fududa in warbixin maaddo ku saabsan af qalaad
lagu la fahmo. Waxa fiican in marka aad ballanta qabsanayso aad u
sheegto inaad u baahan tahay tarjumaan, si isaga oo dhakhtarka ku