Szpiedzy i szpiegostwo w prasie poznańskiej okresu dwudziestolecia
71
studentka London School of Economics , obracała się w środowisku oficerów RAF i pozyskiwała dla obcego mocarstwa ( prasa nie podała którego ) istotne informacje wojskowe . Jej działania wyszły na jaw , kiedy wracając wieczorem z klubu , zostawiła w taksówce torebkę , którą kierowca zaniósł do prezydium policji . Tam odnaleziono , obok informacji o miejscu zamieszkania kobiety , list do znanego Secret Service muzyka . Z listu jednoznacznie wynikało , że kobieta szpiegowała na rzecz obcego wywiadu . Mimo tych informacji , nie udało się jej schwytać , zdążyła opuścić Anglię 48 .
Żaden z wywiadów państw europejskich nie wzbudzał sensacji , metody , którymi się kierowały , były podobne , podobna struktura , skuteczność zaś uzależniona zarówno od środków finansowych , jak i zasobów ludzkich . Za niedościgniony wzór uważano wywiad japoński . Podziw wcale nie był związany ze skutecznością działań , ale stosowanymi metodami . Japończycy działali z subtelnością i wyczuciem , uśmiechem i otwartością zdobywali przychylność oraz zaufanie , ich zainteresowanie wszelkimi sprawami Zachodu przejawiało się w formie podziwu i nadzwyczajnych pochwał , które kierowano pod adresem przemysłowców , polityków czy wojskowych . Nie było z ich strony pytań o tajemnice ani określone dokumenty , a mimo to dowiadywali się wszystkiego , czego potrzebowali . Europejczycy ukontentowani pochwałami sami chętnie opowiadali o nowinkach w przemyśle czy technologii , z otwartością traktowali młodych , uśmiechniętych i pracowitych stażystów z Japonii . Przyjmowano ich na wyższe uczelnie , do zakładów przemysłowych , okazywano zaufanie , oni zaś „ tylko ” obserwowali . Szpiegostwo przemysłowe Japonii przybierało najwyższe formy , wysłannicy Kraju Kwitnącej Wiśni znajdowali się na wszystkich kontynentach , pozyskując i dostarczając zwierzchnikom w wywiadzie informacji 49 . Podkreślano ich odwagę , a nawet brawurę , zwracano również uwagę na umiejętność rozpoznania psychologii przeciwnika , dostosowania się do jego nastrojów , sposobu myślenia czy procesów decyzyjnych w strukturach wojskowych bądź przemysłowych . Podczas rewolucji rosyjskiej ( 1918-1921 ), do szofera jednego z dowódców Armii Czerwonej zgłosił się por . Kyoki , który nakazał dostarczyć transport karabinów maszynowych z magazynów Armii Czerwonej . Broń miała być przeznaczona dla walczących Chińczyków 50 . Poruszenie międzynarodowe wzbudziła również informacja o aferze szpiegowskiej w Stanach Zjednoczonych , gdzie w wyniku zdrady Amerykanina podającego się za marynarza Japonia weszła w posiadanie odpisów tajnych dokumentów amerykańskiej marynarki wojennej . Sowicie wynagradzany przez oficera prowa-
48 Córka maharadży niebezpiecznym szpiegiem , „ Gazeta Powszechna ” ( Poznań ), nr 175 z 2
sierpnia 1939 r ., s . 3 .
49 Z działalności japońskiego tajnego wywiadu , GSz , nr 42 z 6 kwietnia 1935 r ., s . 1 .
50 Tamże .