Przegląd Archiwalno-Historyczny | Page 108

108 Jarosław Matysiak
Organizacją spotkań towarzyskich i wypoczynkiem w ramach Klubu zajmowały się sekcje towarzyska i wypoczynkowa 39 .
W marcu 1953 r . zmarł Józef Stalin . Jego śmierć , przez niektórych historyków uważna za początek „ odwilży ” w krajach obozu socjalistycznego , była powodem incydentu , do jakiego doszło w siedzibie Klubu z udziałem ks . prof . Szczęsnego Dettloffa 40 , który poniósł z tego powodu poważne konsekwencje , a cała sprawa odbiła się głośnym echem w środowisku akademickim Poznania .
Incydent ten przedstawił obszernie Piotr Grzelczak w artykule Sprawa ks . Szczęsnego Dettloffa 41 . Nas interesuje wątek zapoczątkowany w lokalu Klubu . „ Pechowym dniem dla ks . prof . Szczęsnego Dettloffa okazał się 6 marca 1953 r . Tego dnia » Gazeta Poznańska «, która ukazała się później niż zwykle i wyszła w żałobnej szacie , na pierwszej stronie informowała : » Prze stało bić serce wodza ludzkości – Wielkiego Stalina «. […] Tego feralnego dnia , ks . prof . Szczęsny Dettloff umówił się na spotkanie z prof . Zdzisławem Kępińskim , miało się ono odbyć w godzinach popołudniowych w lokalu Klubu Demokratycznej Profesury w Poznaniu przy Placu Wolności 5 . Oczekując na przybycie swojego współpracownika , ks . prof . Dettloff odbył krótką , niezobowiązującą rozmowę z dwiema pracownicami zatrudnionymi w tym lokalu na stanowiskach : bufetowej 42 oraz sekretarki technicznej 43 . Zgodnie z wyjaśnieniami , których kilka dni później był zmuszony udzielić na polecenie rektora UP prof . Jerzego Suszki , przywitał się z personelem słowami : » Złóżmy sobie kondolencje «, a następnie w toku rozmowy przy stoliku zauważył : » żaden materializm ani inne nastawienie ideologiczne nie uratują człowieka od śmierci «. W następnych dniach te , dziś wydawać by się mogło , niewinne słowa , oczywiście nie bez udziału władz partyjnych , wywołały w poznańskim środowisku akademickim prawdziwą » burzę «” 44 .
Rozpoczęła się brutalna nagonka na ks . profesora , w której czołową rolę odgrywały Komitet Wojewódzki PZPR w Poznaniu oraz Oddziałowa Or ganizacja Partyjna przy Uniwersytecie Poznańskim . W celu wyjaśnienia spra-
39 PANAWOP , Materiały Stefana Błachowskiego , Sprawozdanie Przewodniczącego , k . 9 ;
tamże , Materiały Zdzisława Kaczmarczyka , „ Biuletyn ” nr 2 z 29 października 1951 r ., k . 9 ; Program prac Klubu Demokratycznej Profesury na IV kw . 51 i I kw . 52 , k . 10 ; „ Biuletyn ” nr 3 z 20 listopada 1951 r ., k . 14 ; „ Biuletyn ” nr 4 / 51 z 5 grudnia 1951 r .; „ Biuletyn ” nr 5 / 51 z 17 grudnia 1951 r ., k . 16 ; „ Biuletyn ” nr 2 / 7 / 52 z 17 grudnia 1951 r ., k . 20 .
40 Ks . Szczęsny Dettloff ( 1878-1961 ) – historyk sztuki , duchowny katolicki , prof . Uniwer sytetu im . Adama Mickiewicza , kierownik Katedry Historii Sztuki , członek Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk , członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk .
41 Zob . P . Grzelczak , Sprawa ks . Szczęsnego Dettloffa , „ Artium Quaestiones ”, 2011 , t . 22 , s . 79-
-100.
42 Józefa Grabska .
43 Maria Prędka .
44 Przestało bić serce wodza ludzkości – Wielkiego Stalina , „ Gazeta Poznańska ” 1953 , nr 55 .