Emigracja sezonowa do Niemiec z powiatu wieluńskiego w okresie międzywojennym ...
71
12 lutego 1927 r . UWŁ nakazał budowę nowego lokalu , a 14 marca przysłał na ten cel 12 400 zł 122 . Wówczas „ Wybudowano dom noclegowy w ryglówkę na fundamencie z pustaków cementowych . Ryglówka z obu stron obita szalówką z desek 1 cal , a od strony zewnętrznej spoiny desek zabite listewkami […] długość 30 m , szerokość 10 mtr . wysokość 2,80 m . Budynek podzielono na dwie duże sale każda dług . 13 mtr . szer . 9,70 mtr . oraz pokoiku 5,00 mtr . dł . 4,00 mtr . szerokiego i korytarza dł . 5,00 szer . 4,00 mtr ”. Koszt budowy wyniósł 18 788,67 zł 123 . 8 września 1927 r . oba lokale zwiedzał minister pracy Stanisław Jurkiewicz , gdy wraz z dyrektorem Urzędu Emigracyjnego przyjechał do Wielunia , by zobaczyć jak wyglądają sprawy emigracji robotników , a następnie wraz ze starostą udał się do Praszki , po czym odjechał w kierunku Częstochowy 124 .
W 1935 r . Wydział Powiatowy zdecydował , do czego przychyliła się Rada Powiatowa , aby sprzedać dom noclegowy i halę rewizyjną związku z brakiem emigracji i reemigracji oraz koniecznością ponoszenia kosztów utrzymania budynków . Spodziewano się za nie otrzymać 3000 zł 125 .
W związku z tym , że robotnicy polscy przywożeni byli do Zawisnej , następnie przechodzili 0,5 km do polskiej komory celnej , dalej wędrowali przez Praszkę na stację kolei , czyli łącznie nieco ponad 1 km , a sama stacja była mała , o wymiarach zaledwie 15,65x4,50 m , trzech pokojach i z odkrytym peronem długości 60 m i 2 m szerokości , minister S . Jurkiewcz nakazał pobudować „ bodaj najprymitywniejszy budynek na pomieszczenie Urzędu Celnego , posterunku policyjnego , sali rewizyjnej dla dopełnienia formalności celnych i poczekalni dla robotników , której obecnie przy stacji kolejki w Praszce zupełnie nie ma ” 126 , a także wykonać dach nad peronem 127 . Działania takie były związane z przekonaniem , że kolejka niemiecka będzie przewozić robotników
122
Tamże , k . 92 Pismo SWi do WŁ z dn . 7 VI 1927 r . Odnotować należy , że początkowo sejmik przeznaczył na to 6000 zł , a następnie dołożył jeszcze 388,67 zł , które później prawdopodobnie zostały przez UWŁ zwrócone . Zob .: tamże , k . 22 Pismo SWi do WŁ z dn . 27 XI 1926 r .; k . 96 Pismo SWi do WŁ z dn . 4 VI 1927 r .
123
Tamże , k . 96 Pismo SWi do WŁ z dn . 4 VI 1927 r .; k . 97 – 98 Kosztorys wykonawczy z dn . 20 IV 1927 r .; APŁ , UWŁ , sygn . 2765 , k . 40 Wykaz inwestycji Wieluńskiego Powiatowego Związku Komunalnego .
124
APŁOS , SPW , sygn . 228 , k . 63 – 64 Sprawozdanie tygodniowe nr 20 SWi z dn . 14 IX 1927 r .; Domy noclegowe dla obieżysasów na pograniczu polsko-niemieckim , „ Łódzkie Echo Wieczorne ” z 13 września 1927 , nr 215 , s . 2 .
125
Archiwum Akt Nowych w Warszawie , Związek Powiatów Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie , sygn . 499 , k . 152 Protokół z I posiedzenia Wieluńskiej Rady Powiatowej z dn . 5 III 1935 r . 126
APŁOS , SPW , sygn . 172 , k . 117 Protokół Komisji z dn . 13 IX 1927 r .
127
„ Barak stanąć ma na gruncie nienależącym do koleji , a z tyłu stacyjki i tuż obok niej na gruncie , który z rozporządzenia Pana Ministra Pracy i Opieki Społecznej został wydzierżawiony długoterminową dzierżawą . Kryty peron ma stanąć na froncie tego baraku , stanowiąc z barakiem jedną całość i wybudowany być może na gruncie należącym do kolejki . Poczekalnia