Muzyczne tajemnice Poznania – kino Słońce i jego wyjątkowe organy
41
Krakowem 70 . J . Gołos , powołując się na A . Idzikowską , stwierdził , że organy w latach 60 . zostały zakupione przez nieznaną parafię z terenu archidiecezji krakowskiej 71 . Informacji tych nie sposób potwierdzić . Dodatkowym utrudnieniem jest fakt mnogości tego typu operacji translokacyjnych instrumentów po II wojnie światowej , a także konieczność przerobienia kontuaru instrumentu , wynikającą z jego przystosowania do potrzeb kina , nie zaś kościoła – zacierają się wówczas charakterystyczne elementy organów , które mogłyby posłużyć jako wyznacznik do stwierdzenia ich pochodzenia . Ze wszystkich wyżej przytoczonych hipotez najbardziej zasadną wydaje się ta , mówiąca o częściowym zniszczeniu instrumentu podczas wojny i późniejszym wykorzystaniu niektórych ocalałych części . Być może dalsze badania na jeszcze większej puli źródłowej dadzą bardziej precyzyjną odpowiedź na pytanie , co stało się z unikatowymi na skalę Polski organami .
20 grudnia 1927 r . zapisał się nie tylko w historii Poznania , ale przede wszystkim w polskich dziejach budownictwa instrumentów muzycznych ( zwłaszcza organowego ) przysłowiowymi złotymi zgłoskami . To wtedy oddano do użytku najbardziej wyjątkowe organy w historii polskiego przemysłu organowego . Zamieszczona reklama firmy wskazuje także na jeszcze jeden ważny zamiar kierownictwa fabryki . Instrument zbudowany dla poznańskiego kina miał rozpocząć seryjną produkcję tego typu organów dla kin czy teatrów . Niestety , omawiany egzemplarz stanowi jedyne tego typu dzieło firmy Biernackich . Co więcej , jak dotąd żaden inny zakład organmistrzowski w naszym kraju nie powtórzył tej realizacji . Wielka popularność organów w latach 30 . XX wieku została przerwana wybuchem wojny . Dziś prawdopodobnie nie pozostał żaden ślad po tamtych wyjątkowych muzycznych chwilach , a także po najbardziej wyjątkowych polskich organach .
Można jedynie snuć dość nieśmiałe plany , aby przywrócić choć na chwilę stylistykę tamtych koncertów , organizując podobne wydarzenia , które bazują na współczesnych przebojach muzyki rozrywkowej , a także transkrypcjach utworów mistrzów muzyki klasycznej . Dziś coraz większa rzesza organistów podczas koncertów wykorzystuje taki repertuar , który przyjmowany jest przez publiczność niezwykle entuzjastycznie . Niestety tego typu koncerty najczęściej organizowane są w kościołach , a artystów ogranicza jednak prawo kościelne , które zakazuje wykonywania muzyki świeckiej w murach świątyń 72 . Poznań posiada jednak kilka miejsc , w których tego typu koncert mógłby zostać zorganizowany ( Aula Nova czy Aula UAM ). Choć ta
70
A . Idzikowska , Z powrotem do kina !, „ Gościniec ” 1972 , nr 37 , s . 18 .
71
J . Gołos , Podzwonne dla Wurlitzera ?, s . 26 . Gołos popełnia jednak dość spory błąd logiczny , twierdząc , że po II wojnie światowej kino Słońce przemianowano na kino Bałtyk , co nigdy nie miało miejsca .
72
Punkt 8 . instrukcji Kongregacji Kultu Bożego Lex Romae Datur , przedrukowanej w A . Filaber , Prawodawstwo muzyki liturgicznej , Warszawa 1997 , s . 102 – 109 .