26 Alina Hinc
II wojny światowej , jak i przyjęta po 1945 r . w oficjalnej historiografii PRL wykładnia prezentacji dziejów stosunków polsko-pruskich nie tylko w dobie Sejmu Czteroletniego . Wskutek tego zawarta w dziele Askenazego myśl przewodnia , zgodnie z którą głównym zagrożeniem dla niepodległości Polski była Rosja , nie mogła w żaden sposób liczyć na wyeksponowanie jej w obowiązującym wówczas oficjalnym nurcie historiografii . Tym bardziej nie dążono specjalnie do wznowienia tej pracy w czasach PRL-u , chociaż upominał się o to usilnie Jerzy Łojek w latach 70 . XX w ., będąc w tamtym czasie propagatorem poglądów historycznych Askenazego . Co ciekawe , twórczość Łojka zyskała ostatnio na aktualności i przypomniana została w trzech obszernych tomach przygotowanych przez Marka Kornata . Dzięki temu przywołana została także po raz kolejny , w sposób pośredni , myśl historyczna Askenazego , której admiratorem i spadkobiercą był wspomniany Łojek . Można więc powiedzieć , że poprzez wznowienie jego prac mamy w pewnym sensie do czynienia ze współczesną recepcją Askenazego .
Słowa kluczowe : Szymon Askenazy , recepcja , Przymierze polsko-pruskie
Alina H i n c
About the reception of “ Przymierze polsko-pruskie ” [ Polish-Prussian Alliance ] by Szymon Askenazy
Abstract
The academic work of historian Szymon Askenazy and its influence is still waiting to be properly investigated , with the notable exception of his most famous work — Książę Józef Poniatowski [ Prince Józef Poniatowski ]. This article is an attempt to fill this void and demonstrate the evolution of reception of his equally important work , Przymierze polsko-pruskie . The book was first published in Lviv in the year 1900 . Its second edition was published in Warsaw in 1901 , and both sold out quickly . The third ( and so far — the last ) edition was published in Warsaw , Lviv , and Krakow in 1919 — and not in 1918 , contrary to a popular claim . Each edition of the work sparked off considerable debates among Polish historians , as its interpretation of the described events was different than those presented before . The book aroused strong emotions — both negative and positive . This was particularly evident in the first decades of the 20 th century . After the Second World War , the response to the book changed . This was connected with a general diminished interest in the work of Askenazy , its archaic character and the difficulties it posed to contemporary readers . The recognition of the book was further reduced by the events of the Second World War , and by the new interpretation of the history of Polish-Prussian relations ( not only in the time of the Four-Year Sejm ) officially adopted in the historiography of the Polish People ’ s Republic after 1945 . As a result , the main idea of Askenazy ’ s work , according to which Russia remained the primary threat to the independence of Poland , could not have been effectively acknowledged in the official historiography . Thus , there were no efforts to publish another edition of this work in the period of the Polish People ’ s Republic , even though Jerzy Łojek actively supportedthis idea in the 1970s as the promoter of Askenazy ’ s historical views at the time . Interestingly , the work of Łojek has recently been revived and published again in three vast volumes prepared by Marek Kornat . Owing to this , the historical thought of Askenazy was brought back to life , however indirectly , by Łojek , who was his great admirer and successor . Therefore , in a way , the new edition of Łojek ’ s works is a source of modern reception of Askenazy ’ s writings .
Keywords : Szymon Askenazy , reception , Polish-Prussian Alliance