Przegląd Archiwalno-Historyczny t. VII | Page 217

216 Krzysztof Zawacki
Wszystkie odnalezione szczątki archiwów prywatnych zostały zarekwirowane i przeniesione do Reichsarchiv Posen . Instytucja ta zabiegała o archiwalia polskich rodzin magnackich będących częścią zbioru biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk . Za pośrednictwem miejscowego Gestapo starania przyniosły oczekiwany efekt , w lipcu 1940 r . bowiem przekazano je poznańskiej placówce archiwalnej 50 . Dodatkowo , jak wynika z raportu Adama Kaletki , do Archiwum Rzeszy w Poznaniu trafiły archiwalia rodzin takich jak : Szczanieccy , Chłapowscy czy Skórzewscy 51 .
W zakresie działalności archiwów mieści się opracowanie materiałów archiwalnych , które należy wykonać , aby w następnej kolejności można było udostępniać je dla celów naukowych w postaci uporządkowanych akt . Pojęcie opracowanie w czasie okupacji nabiera nieco innego znaczenia niż we współczesnej archiwistyce . Obejmuje swoim zakresem szereg czynności , które niemiecka służba archiwalna miała wykonywać w celu przechowywania w magazynach archiwalnych , a następnie udostępniania w formie umożliwiającej sprawne korzystanie z zabezpieczonego zasobu . W skład prac podejmowanych w ramach opracowania materiałów archiwalnych wchodzą takie działania jak : segregacja i selekcja akt , spisywanie dokumentów , wydzielanie i brakowanie dokumentacji , nadawanie układu określonym zespołom archiwalnym oraz przygotowywanie dla nich pomocy ewidencyjnych i informacyjnych . Do wymienionych czynności należałoby dodać rozlokowanie materiałów archiwalnych w magazynach według określonego porządku . W normalnych warunkach prace , takie jak : spisywanie , brakowanie , segregowanie , należą do zadań placówek wytwarzających poszczególną dokumentację , a nie służby archiwalnej 52 .
W Archiwum Rzeszy w Poznaniu wykonywanie jakichkolwiek prac wewnętrznych było początkowo bardzo utrudnione . Wynikało to z braku inwentarzy archiwalnych , które na początku września 1939 r . zostały ewakuowane w głąb kraju . Z uwagi na problemy dotyczące korzystania z zasobu archiwalnego postanowiono przygotować spis zgromadzonej w magazynach dokumentacji wraz z rozmieszczeniem jej na półkach . Działania te przyniosły spodziewany efekt , gdyż umożliwiły sprawne korzystanie ze zgromadzonego zasobu . Prace te były wykonywane w bardzo trudnych warunkach , ponieważ z powodu siarczystego mrozu większość pomieszczeń znajdujących się na Górze Przemysła była niedogrzana 53 .
Największy problem przy opracowaniu zasobu , z jakim spotkała się niemiecka służba archiwalna , dotyczył dokumentacji , która w wyniku wojny
50
M . Stażewski , Niemiecka polityka archiwalna …, s . 132 – 133 .
51
AP , Poznań , Akta własne , sygn . 633 , s . 11 .
52
M . Stażewski , Niemiecka polityka archiwalna …, s . 169 .
53
AP Poznań , Archiwum Rzeszy , sygn . 210 , s . 8 – 9 .