98 Barbara Ksit
nie mamy prawa do zapomogi . Tutejszy Komitet niesienia Pomocy bezrobotnym wyczerpał swoje fundusze , tak że my bezrobotni nie mamy dalszej drogi do życia ” 87 .
Jedynym skutecznym działaniem było podjęcie przez miasto prac , przy których bezrobotni znaleźliby zatrudnienie . Już wiosną 1931 r . Wydział Powiatowy udzielił swarzędzkiemu magistratowi subwencji w wysokości 1500 zł , przez co umożliwił rozpoczęcie prac przy naprawie bruków miejskich 88 . Niestety , środki te szybko się skończyły , a prośba o kolejne dwa , trzy tysiące zapomogi przyniosła reprymendę Starosty : „ Dalsza zapomoga nie może być udzielona . Zarazem polecam ściągnąć zaległe podatki od pp . Staniewskiego , Zębskiego , Gruszczyńskiego itp . A wówczas będzie Magistrat mógł zatrudnić tutejszych bezrobotnych z własnych funduszów ”.
W latach 1934 – 1935 ukazywało się w Swarzędzu lokalne czasopismo pod tytułem „ Głos Swarzędza ”. Na jego łamach stale pamiętano o problemie bezrobotnych i nawoływano : „ Oni nie chcą zapomogi , ani jałmużny , chcą pracy ”. 22 listopada zaproszono mieszkańców na ogólne zebranie , celem powołania Lokalnego Komitetu Funduszu Pracy 89 . Pomysł ten został przychylnie przyjęty przez swarzędzan . Kolejna odezwa głosiła , że : „ Dnia 23 listopada z inicjatywy burmistrza zawiązał się komitet , aby zatrudnić ludzi bez pracy przy zakładaniu kanalizacji miasta i niwelacji terenów , i pracę tę wynagradzać z datków , o które apelujemy do was , Obywatele ” 90 . W ciągu jednego miesiąca swarzędzanie zadeklarowali się na kwotę 2118,35 zł . Komitet Funduszu Pracy pod przewodnictwem Tadeusza Staniewskiego uchwalił podjęcie następujących prac : kanalizacja , planowanie placu pod boisko sportowe i niwelowanie ulic 91 . W grudniu „ Głos Swarzędza ” mógł donieść : „ Projekty realizują się !” – pierwsze prace ziemne rozpoczęto 19 grudnia , zatrudniając 25 robotników 92 .
Niemniej , mimo pewnych sukcesów , problemu bezrobocia nie udało się do końca rozwiązać , jeszcze w lipcu 1939 r . zasiłki w Swarzędzu pobierały 274 osoby 93 . W 1937 r . „ za zasługi na polu opieki społecznej ” miano odznaczyć Tadeusza Staniewskiego Złotym Krzyżem Zasługi . Do tej uroczystości jednak nie doszło . Jak czytamy w notatce podpisanej przez wojewodę poznańskiego Artura Maruszewskiego , 17 kwietnia doszło w Swarzędzu do rozruchów . Burmistrz zarządził , że bezrobotni mają otrzymać wypłatę za wypracowane przez siebie dniówki w poniedziałek 19 , a nie w sobotę 17 kwietnia .
87
Tamże , k . 133 .
88
Tamże , k . 157 .
89
Odezwa do Obywateli , „ Głos Swarzędza ” 1934 , nr 23 , s . 1 .
90
[ Odezwa Komitetu Funduszu Pracy ], „ Głos Swarzędza ” 1934 , nr 25 , s . 1 .
91
Z działalności Lokalnego Komitetu Funduszu Pracy , „ Głos Swarzędza ” 1934 , nr 29 , s . 2 .
92
Projekty realizują się !, „ Głos Swarzędza ” 1934 , nr 30 , s . 1 .
93
Z . Kaczmarek , W Polsce odrodzonej …, s . 126 .