84 Barbara Ksit
Tego samego dnia ( 29 grudnia ) Tadeusz Staniewski objął funkcję komisarza obwodowego ( po von Bodungenie ) 13 . Podczas wielkiego wiecu nad swarzędzkim jeziorem proklamowano „ Powstanie Polski ”, stamtąd pochód przemaszerował na Rynek , pod mieszkanie Tadeusza Staniewskiego . On wyniósł ufundowaną przez siebie polską chorągiew , którą entuzjastycznie obniesiono wokół Rynku , a następnie zawieszono na ratuszu 14 .
Na miejsce Rady Robotników i Żołnierzy powołano Radę Ludową , której przewodniczącym był najpierw Tadeusz Staniewski , później ks . Tadeusz Mroczkowski . Zamieściła ona w „ Orędowniku Powiatu Poznańskiego- -Wschod niego ” („ Kreis-Blatt des Kreises Posen-Ost ”) z 24 stycznia 1919 r . Obwiesz czenie 15 następującej treści : „ Na podstawie obwieszczenia Komisarjatu Naczelnej Rady Ludowej z dnia 9 stycznia 1919 przejęliśmy władzę wykonawczą nad Swarzędzem miasto oraz obwodem Swarzędza i podajemy co następuje do wiadomości : 1 . Celem podtrzymywania ogólnego porządku wzywamy wszystkich bez różnicy narodowości do bezwarunkowego podporządkowania się pod nasze rozkazy . 2 . Wszelkie pisma oraz osobiste zapytania będą w tym języku z naszej strony załatwione , w jakim nam stawione zostały . 3 . Do podejmowania rewizji domowych są tylko ci żołnierze uprawnieni , którzy biało-czerwoną przepaskę z pieczęcią Rady Ludowej mają i mogą się piśmienną , ostemplowaną legitymacją powyższej władzy wykazać . 4 . Do noszenia broni są tylko te osoby upoważnione , które się w posiadaniu wykazu Rady Ludowej znajdują . 5 . Polowania zbiorowe oraz polowania zwykłe są bez zezwolenia Rady Ludowej zakazane . 6 . Zwraca się uwagę na to , że do każdej podróży do Poznania potrzebny jest wykaz , przy czem tylko te wykazy ważność mają , które od Rady Ludowej wystawione zo stały ”.
Władysław Białek zwraca uwagę , że przejęcie władzy w Swarzędzu odbyło się bez incydentów . Brak oporu urzędników pruskich tłumaczy tym , że powyższe zarządzenia nie dyskryminowały ludności niemieckiej 16 . Tymczasem w Swarzędzu przystąpiono do odtwarzania administracji miejskiej . Tymczasowy stan utrzymał się do wiosny . W kwietniu 1919 r . odbyły się wybory do Rady Miejskiej , na podstawie „ Regulaminu dotyczącego wyborów do Rad Miejskich ”, ogłoszonego przez Naczelną Radę Ludową w Poznaniu .
13
W książce Dzieje Swarzędza : monografia … można znaleźć dwie daty objęcia tej funkcji przez Staniewskiego . S . Nawrocki podaje – 29 grudnia , s . 109 ; Z . Kaczmarek – luty 1919 r ., s . 113 .
14
Pierwsze dni powstania 1918 r ….
15
Obwieszczenie Rady Ludowej w Swarzędzu , „ Orędownik Powiatu Poznańskiego-Wschodniego ” 1919 , nr 7 , s . 8 .
16
W . Białek , Swarzędz 1638 – 1988 …, s . 64 .