Przegląd Archiwalno-Historyczny t. VII | Page 39

38 Adam Konrad Bigosiński
Fot . 4 . Fragment wnętrza organów . Fot . Kon rad Hoffman
Źródło : „ Jlustracja Polska ” z 12 sierpnia 1934 , r . 7 , nr 32 , s . 20 . że organy miały zostać „ zmodernizowane i uzupełnione nowymi głosami ” 48 . „ Kurier Poznański ” podawał , że organy zostały odnowione i udoskonalone 49 . Niezmieniona pozostała traktura instrumentu , która według J . Gołosa , miała zostać przebudowana w 1932 r . na jedynie elektryczną 50 .
W czasie II wojny światowej kino zostało przejęte przez niemieckiego okupanta , a jego nazwę zmieniono na Deutsche Lichtspiele . Było ono niedostępne dla społeczności polskiej 51 . Nie wiadomo , czy organy były wtedy wykorzystywane . Na pewno znajdowały się one w kinie , o czym świadczą sporządzony w 1943 r . spis inwentarza 52 oraz bazująca na przedwojennym spisie wycena majątku kina z 1944 r . 53 W inwentarzu z 1943 r . pierwsze zostały wymienione elementy znajdujące się w niszy orkiestrowej ( Orchesterraum ): kontuar organów ( Orgelspieltisch ) wraz z ławką ( Bank ), który był czasowo uszkodzony ( z [ ur ] Z [ ei ] tdefekt ). Dodatkowo w nawiasie dopisano informację : „ Leslauer Fabrikat ”, co wskazywałoby na działającego we Włocławku ( niem . Leslau ) Biernackiego bądź na Stefana Truszczyńskiego , który nadal mógł opiekować się instrumentem 54 . Oprócz
48
„ Gazeta Powszechna ” z 21 listopada 1936 , r . 19 , nr 271 , s . 5 .
49
„ Kurier Poznański ” z 27 listopada 1936 , r . 31 , nr 553 , s . 3 .
50
APP , Urząd Powierniczy w Poznaniu [ dalej cyt .: UPP ], sygn . 13110 Kino „ Deli ”( Słońce ), Posen , k . nlb ; J . Gołos , Organy , s . 222 .
51
M . i M . Hendrykowscy , Film w Poznaniu 1896 – 1945 , Poznań 1990 , s . 226 .
52
APP , UPP , sygn . 13112 Wertgutachten über das zum Filmtheater Deli („ Słońce “) in Posen gehörige Inventar , k . nlb .
53
APP , UPP , sygn . 13110 Kino „ Deli ” ( Słońce ), Posen , k . nlb . Pozostałe jednostki , mianowicie : sygn . 13108 Betr . Deutsche Lichtspiele , Posen ; sygn . 13109 Deutsches Lichtspielhaus ( Kino „ Słońce ” Kałamajski ), Posen oraz sygn . 13111 Grundstück („ Słońce ”) in Posen , Wilhelmplatz 6 zawierają m . in . plany budynku i powtarzające się inwentarze .
54
APP , UPP , sygn . 13112 Wertgutachten über das zum Filmtheater Deli („ Słońce “) in Posen gehörige Inventar ., k . nlb . Dodatkowo Truszczyński posiadał swoją teczkę w Urzędzie Powierniczym , zob . APP , UPP , sygn . 5733 S . Truszczynski – Orgelfabrik , Leslau .