Przegląd Archiwalno-Historyczny t. VII | Page 127

126 Jan Miłosz
poznańskiego udało im się przejść do głębokiej konspiracji . Zwłaszcza system podziału zborów na grupy i kółka pozwolił na lepsze ukrycie działalności religijnej . Również zmiany numeracji poszczególnych obwodów znajdujących się na terenie Wielkopolski pozwalały dodatkowo zaciemnić obraz struktury wyznania , tak by nie była prosta do rozszyfrowania przez Urząd Bezpieczeństwa 11 .
Jednak działania aparatu bezpieczeństwa w pierwszej połowie lat 50 . prowadzono dwutorowo . Z jednej strony , starano się kontrolować grupy Świadków Jehowy poprzez wprowadzanie do ich środowiska własnych agentów albo pozyskiwanie agentów spośród nich samych , z drugiej strony , podejmowano działania mające na celu obserwację i uzyskiwanie informacji od osób znajdujących się w pobliżu poszczególnych Świadków Jehowy , czy to w miejscu ich zamieszkania , czy też w miejscach ich pracy . Dodatkowo do określania zasięgu i liczebności nielegalnego wyznania wykorzystywano organizowane w tym czasie masowe akcje propagandowo-polityczne w stylu Narodowego Plebiscytu Pokoju z maja 1951 r ., Narodowej Pożyczki Rozwoju Sił Polski z czerwca tego samego roku , czy też społecznymi konsultacjami przed uchwaleniem Konstytucji PRL .
W trakcie tej pierwszej kampanii odmowy podpisywania kart plebiscytowych przez Świadków Jehowy odnotowano w całym województwie poznańskim . Największe grupy udało się zidentyfikować w okolicach Poznania – w Suchym Lesie – ok . 60 osób , i w samym mieście – 150 osób . W powiatach jarocińskim , międzychodzkim , konińskim i poznańskim liczba wyznawców , którzy nie podpisali deklaracji , sięgnęła ok . tysiąca osób . Zdarzały się nawet wypadki takich odmów wśród członków PZPR czy też pracowników Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu 12 .
Nieco mniejszą skalę miały działania związane z drugą z akcji – czyli Narodową Pożyczką Rozwoju Sił Polskich . Wynikało to z rodzaju podejmowanych działań . O ile w pierwszym wypadku plebiscyt był powszechny , to deklarację wykupienia subskrypcji pożyczki składali pracownicy urzędów państwowych i przedsiębiorstw , natomiast nie musieli jej składać pracownicy zakładów prywatnych , rzemieślnicy , prywatni sklepikarze . Dodatkowymi szykanami wobec Świadków Jehowy zatrudnionych w państwowych zakładach pracy i urzędach , którzy zostali ujawnieni w takich sytuacjach , było ich zwalnianie . Do takich działań dochodziło w Zakładach im J . Stalina ( obecnie H . Cegielskiego ) w Poznaniu , w urzędach pocztowych – w tym na Poczcie
11
Tamże , sygn . IPN Po 06 / 68 t . 5 , Meldunki dzienne Wydziału V za okres I 1951 – II 1952 .
12
Tamże , sygn . IPN Po 6 / 68 t . 6 , Meldunki dzienne Wydziału V WUBP za okres I 1951 – II 1952 , k . 115 – 123 .