68 Stanisław Jankowiak
przygotowani niż inni . Powszechnym zjawiskiem były interwencje w czasie egzaminów w sprawach członków rodzin lub znajomych .
Mimo partyjnej „ opieki ” władze krytycznie oceniały rekrutację już w 1948 r .: nawet naciski nie doprowadziły do zasadniczej zmiany „ struktury klasowej ” studentów . W kolejnych latach sytuacja nie poprawiła się . Jak podkreślano podczas obrad egzekutywy KW : „ Skład socjalny młodzieży uczącej się na wyższych uczelniach – jest jeszcze niezadowalający . Mamy jeszcze duży odsetek studentów pochodzenia drobnomieszczańskiego , są również dzieci książąt Czartoryskich , hrabiów . Widać z tego , że komisje rekrutacyjne nie analizują wnikliwie kandydatów przy przyjmowaniu na uczelnie . Jeśli taki jest układ klasowy – to nic więc dziwnego , że mamy wrogie nastroje wśród części studentów ”. Problem był tym poważniejszy , że „ wrogowie ” zwykle lepiej się uczyli , nawet teorii marksizmu-leninizmu – i lepiej niż aktywiści młodzieżowi zdawali egzaminy z tego przedmiotu .
Także ocena poziomu egzaminów wypadła fatalnie . „ Na wydziale lekarskim 30 % zdających otrzymało ocenę niedostateczną z pisemnego . Fatalnie wypadł egzamin z Nauki o Polsce . Kandydaci recytowali wyuczone formułki , bez zrozumienia . Najczęściej odpowiadali recytując definicje , nie potrafili jednak logicznie myśleć ”. Jak ubolewano w sprawozdaniu KW : „ nie potrafią dostatecznie nauki marksizmu-leninizmu dostosować do życia . Pod tym względem najlepiej byli przygotowani kandydaci z trzeciej grupy , a więc ci , którzy nie powinni studiować . Na pytanie kim był Dymitrow odpowiedź wybitnym sportowcem , a ziemie wschodnie zostały oddane z wdzięczności . Odnotowano też niski poziom członków partii , np . wykładowca szkoły partyjnej i pracownik KW zdali egzamin na dostateczny z minusem ” 40 .
Nie budziła też nadziei postawa polityczna studentów . Nie tylko trudno ich było przekonać do nowego systemu , ale zaobserwowano nawet nasilenie się zjawiska zdejmowania przez studentów czapek w momencie mijania kościoła . Na dodatek duża część studentów po inauguracji nowego roku akademickiego poszła do kościoła , co , jak podkreślano , na pewno „ organizowali aktywiści wroga i agenci Kurii Biskupiej ” 41 .
Wprowadzanie nowego ładu w szkolnictwie szło opornie . Propagowane upolitycznienie nie przynosiło dobrych , a zwłaszcza oczekiwanych przez partyjne władze rezultatów . W 1948 r . uznano , dokonując oceny politycznej matur , że przygotowanie uczniów w zakresie wiedzy o Polsce Ludowej i współczesnym świecie jest słabe , a młodzież nie rozumie dokonujących się przemian w życiu państwowym i społecznym . Tłumaczono to późnym ( gru-
40
APP , KW PZPR , sygn . 261 , Sprawozdanie z naboru młodzieży na studia wyższe . 18.10.1950 r .
41
APP , KW PZPR , sygn . 288 , Protokół z posiedzenia egzekutywy KW PZPR z dnia 17.12.1952 r .