Rekrutacja na studia wyższe w początkach stalinizmu
57
Ludowej , i wykazali się pewnym poziomem wiedzy . Kandydat składał : podanie , dokładny życiorys , w tym informację o pochodzeniu społecznym , wykształceniu , pracy w okresie okupacji i po 1945 r ., świadectwo urodzenia , ostatnie świadectwo szkolne i skierowanie z miejsca pracy . Program nauki poszerzono o nowe przedmioty : naukę o Polsce i świecie współczesnym , chemię , biologię , język rosyjski i język łaciński 12 . Ta rewolucyjna zmiana natrafiła początkowo na opór nie tylko kadry profesorskiej , ale nawet w samym Ministerstwie Oświaty , a nawet w komitetach partyjnych . Podczas plenum KC PPR padały głosy zdziwienia , „ jak to może być , że ludzie z 7 klasą szkoły powszechnej przygotowują się do studiów uniwersyteckich ”.
W Poznaniu liczba słuchaczy studium przygotowawczego w pierwszym okresie jego istnienia wynosiła 322 osoby . Co charakterystyczne – 318 spośród nich należało do Związku Młodzieży Polskiej , dodatkowo 13 było członkami , a 25 kandydatami PZPR . Można więc uznać , że były one zorganizowane wyłącznie w celu szkolenia kadry partyjnej 13 . Na Uniwersytecie Poznańskim uruchomiono początkowo trzy rodzaje studiów : humanistyczne , przyrodnicze , matematyczno-fizyczne , a od 1952 r , powstała grupa ekonomiczna . Od września 1951 r . studia przygotowawcze zostały włączone do szkół wyższych , na prawach wydziału . Kolejna reorganizacja została przeprowadzona w 1953 r ., ukierunkowano wtedy zajęcia na profil techniczny i rolny . Tę formę przygotowawczą zlikwidowano w 1954 r .
Corocznie na UP uruchamiano kursy przedegzaminacyjne , prowadzone przez Związek Akademicki Młodzieży Polskiej . W założeniu miały one na celu przygotowanie do egzaminów młodzieży pochodzenia robotniczego i chłopskiego , a także dokształcenie tych kandydatów , którzy ze względu na konieczność podejmowania pracy zarobkowej lub z powodu trudnych warunków nie mogli się dobrze przygotować i mieli poważne braki w wiedzy . Liczba chętnych początkowo nie była duża , rosła jednak z upływem lat . Na kurs w 1952 r . zgłosiło się 1235 kandydatów . Ostatecznie zakwalifikowano spośród nich 768 osób . Wszystkich zakwaterowano w akademikach , w tym połowę bezpłatnie , reszta płaciła dwieście zł miesięcznie . Połowa zakwalifikowanych korzystała też z bezpłatnego wyżywienia . Kursantów podzielono na grupy , zgodnie z wybranym kierunkiem studiów . Najpoważniejszą trudnością w funkcjonowaniu kursów był brak pracowników 14 .
Po zakończeniu pierwszego okresu zrewolucjonizowano też zasady naboru na studia . Formalnie prawo ubiegania się o przyjęcie na studia
12
Tamże .
13
APP , KW PZPR , sygn . 3325 , Sprawozdanie Studium Przygotowawczego Uniwersytetu Poznańskiego w Poznaniu .
14
APP , Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Poznaniu , sygn . 288 , Posiedzenie egzekutywy KW PZPR w Poznaniu z dnia 17.12.1952 .