Przegląd Archiwalno-Historyczny t. VI Księga PA-H 6 | Page 57

56 Stanisław Jankowiak
przez państwową komisję kwalifikacyjną . Szybko okazało się , że jednoroczny kurs nie jest w stanie przygotować kandydatów . W 1949 r . studium wstępne zostało zamienione na studium przygotowawcze do szkół wyższych 9 . Nauka w nim trwała dwa lata . Warunkiem przyjęcia było ukończenie osiemnastu , a nieprzekroczenie dwudziestu siedmiu lat ; od września 1952 r . limit wieku wynosił od dwudziestu do dwudziestu sześciu lat 10 . Początkowo powodem uruchomienia takich kursów były wynikające z wojny zapóźnienia w zdobywaniu wykształcenia . Stopniowo jednak , w miarę postępowania ofensywy socjalizmu , dochodziły oczywiście także kwestie ideowe . Nabrały one szczególnego znaczenia pod koniec lat 40 . W propagandowych broszurkach wskazywano , że przed wojną na tysiąc dzieci rozpoczynających naukę do studiów wyższych dochodziło 250 dzieci „ kapitalistów ”, 247 dzieci „ mieszczaństwa ”, a w grupie robotniczej i chłopskiej tylko czworo . Uruchomienie kursów miało więc także naprawiać tę „ wielowiekową krzywdę ”. Kursy przygotowawcze i rok wstępny miały wprowadzić na wyższe uczelnie zdolną , świadomą swych zadań młodzież robotniczą i chłopską . Deklarowano bowiem , że Polska Ludowa musi oprzeć się o inteligencję związaną z klasą robotniczą i chłopską . Na tym etapie na studium przygotowawcze miały kierować kandydatów komitety partyjne , rady zakładowe przy fabrykach , związki zawodowe , Samopomoc Chłopska , organizacje młodzieżowe , partie polityczne , wydając dokładną opinię o każdym potencjalnym studencie . Mogli na nie trafić kandydaci między dwudziestym a trzydziestym drugim rokiem życia . Kierowano na kursy i studia młodych robotników , wyróżniających się postawą polityczną i dużą aktywnością społeczną . Przed zakwalifikowaniem kandydaci przechodzili przez trzytygodniowy kurs selekcyjny , który miał decydujące znaczenie przy przyjęciu . W trakcie kursu przerabiano program szkoły średniej z przedmiotów : język polski , historia , nauka o Polsce i świecie współczesnym , matematyka , fizyka , chemia , biologia , geografia , język rosyjski , język łaciński . Wszystkich kursantów obowiązywał podczas pierwszego roku ten sam program . Na drugim roku dzielono ich na wydziały : humanistyczny i matematyczno-przyrodniczy . W wydanym przez władze centralne informatorze szczegółowo pisano o koniecznych przygotowaniach , podawano też listę podręczników . W Poznaniu zapisy na kurs przyjmowano przy ul . Grunwaldzkiej 146 11 . Na kursy mogli wstępować tylko ci , którzy swoją pracą zawodową i społeczną pokazali aktywny , pozytywny stosunek do Polski
9
Rozporządzenie Ministra Oświaty z dnia 3 czerwca 1949 r . w sprawie Kursów Przygotowawczych do szkól wyższych .
10
Rozporządzenie Ministra Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 sierpnia 1952 r . zmieniające rozporządzenie Ministra Szkół Wyższych i Nauki z dnia 15 września 1951 r . w sprawie utworzenia studiów przygotowawczych w niektórych szkołach wyższych , „ Dziennik Ustaw ” 1952 , nr 38 , poz . 266 .
11
APP , KW PPR , sygn . 180 , Komunikat o Kursach Przygotowawczych i Roku Wstępnym .