46 Jan Miłosz
rejestracja nie nastąpiła , ich ewentualny majątek miał ulec upaństwowieniu i zostać przeznaczony na inny cel . Świadkowie Jehowy stali się pierwszym stowarzyszeniem , które zostało poddane tej procedurze delegalizacji . Mimo starań podjętych w styczniu 1950 r ., wniosek ich władz krajowych został odrzucony . Komuniści próbowali zmusić Świadków Jehowy do takich zmian w ich statucie , które wskazywałyby na uznanie nowego systemu i popieranie przez Świadków Jehowy przyjaźni ze Związkiem Radzieckim . Mimo kilkakrotnych prób legalizacji wyznania , w kolejnych dekadach XX w . projekt statutu , do którego Świadkowie Jehowy nie wprowadzali sugerowanych zmian , nie uzyskiwał akceptacji władz komunistycznych i w związku z tym odmawiano ich rejestracji 66 .
Oficjalną decyzję administracyjną zakazującą działania w Polsce Stowarzyszenia Świadków Jehowy wydał Urząd do spraw Wyznań dopiero 2 lipca 1950 r . Nim została wydana , poprzedziła ją szeroko zakrojona akcja aresztowań wśród kierowniczych kręgów Świadków Jehowy . W nocy z 20 na 21 czerwca 1950 r . dokonano setek rewizji i zatrzymań w całym kraju . Aresztowano wówczas czterech członków Zarządu Krajowego ( Edward Kwiatosz – przewodniczący , Wilhelm Scheider – wiceprzewodniczący , Harald Abt – sekretarz , Władysław Jędziura – skarbnik ) 67 , a w województwie poznańskim zatrzymano wówczas około pięćdziesięciu wyznawców 68 .
30 czerwca 1950 r . członkowie Sekretariatu Biura Politycznego KC PZPR uznali , że sprawę trzeba niezwłocznie nagłośnić w prasie , w kontekście działalności agentury amerykańskiej 69 .
Pretekstem do odmowy rejestracji i zarazem do wprowadzenia zakazu działania był bojkot przez Świadków Jehowy w marcu 1950 r . akcji zbierania podpisów pod apelem sztokholmskim . Dla władz komunistycznych podpisanie tego apelu było swego rodzaju aktem lojalnościowym , którego wymagano od wszystkich związków wyznaniowych działających na terenie Polski . Odmowa podpisania dokumentu była jednoznacznie traktowana jako sprzeciw wobec „ pokojowej polityki ZSRR ” i budowania w Polsce ustroju socjalistycznego na wzór sowiecki .
66
Archiwum Państwowe w Gorzowie ( dalej APG ), Urząd Wojewódzki w Gorzowie , sygn . 1377 , k . 93 , Decyzja Urzędu do Spraw Wyznań z 2 lipca 1950 r ., w sprawie odmowy rejestracji wyznania Świadków Jehowy / Badaczy Pisma Świętego .
67
A . Chabasińska , Lubuscy Świadkowie Jehowy wobec represji komunistycznego państwa w latach 1945 – 1956 , [ w :] Władze wobec Kościołów i związków wyznaniowych na Środkowym Nadodrzu w latach 1945 – 1956 , pod red . E . Wojcieszyk , Poznań 2012 , s . 160 .
68
AIPN Po , sygn . IPN Po 06 / 68 , t . 5 , WUBP w Poznaniu , Wydział V , Meldunki dzienne 1946 – 1950 , s . 254 – 256 , 286 . Patrz także : K . Biliński , Hiobowie XX wieku . Wspomnienia Świadków Jehowy , Wrocław 2012 .
69
Protokół Nr 67 posiedzenia Sekretariatu Biura Politycznego w dniu 30 czerwca 1950 r ., [ w :] Centrum władzy . Protokoły , s . 50 .