240 Recenzje i omówienia
kładzie „ Spaceru z Karolem Musiołem po Opolu ”. To szczególny rodzaj przewodnika po trasie przeznaczonej na jeden spacer , skupiony na wycinku wybranej przestrzeni . Od autora wymaga wiedzy z wielu dziedzin : architektury , nauk społecznych , historii sztuki , polityki , historii . Autorka tekstu skupia się na spacerowniku przygotowanym przez Karola Musioła . Jej celem jest przekonanie czytelnika , że opracowanie ciekawej historycznie trasy stawia wysokie wymagania , należy bowiem dostosować formy odbioru do możliwości współczesnej techniki i potrzeb współczesnego odbiorcy . O wartości przewodników mogą zdecydować również ich walory literackie . Z Joanną Filipczyk śledzimy kolejne etapy ich powstawania , ale także historię Opola – prezentującego swe uroki w dwóch odsłonach – współczesnej i dawnej . Opisy wzbogacone fotografiami łączą przeszłość z teraźniejszością .
Ważnym zadaniem dla regionalistów okazuje się , według Jerzego Kołackiego z Instytutu Historii UAM w Poznaniu , znalezienie sposobu gromadzenia i zachowania w różnych formach nośników pamięci historycznej . Istotą procesu ocalania od zapomnienia jest sposób dokumentowania , rejestrowania , badania pamięci społeczności . Szkic Cmentarze ewangelickie w Wielkopolsce – projekt baz danych – Ekskurs : Studium przypadku Wieluń ma więc charakter postulatywny , wskazuje nowe rozwiązania archiwizowania , opracowywania i udostępniania danych o zabytkach . Autor podejmuje tę problematykę , skupiając się na przykładzie nekropolii ewangelickich . Obawy co do losu takich miejsc nie sprzyjają jednak optymizmowi . Wśród wypowiedzi autorytetów Kołacki poszukuje nowych rozwiązań dotyczących podejścia do protestanckiego dziedzictwa kulturowego . Pragnie zainicjować dyskusję na ten temat , podkreślając konieczność ocalania tego , co stanowi element pamięci zbiorowej i tożsamości społeczności , poszukuje ciekawych inicjatyw rewitalizacji takich miejsc , zaznaczając jednocześnie , że polscy uczeni podchodzą do tematu ze sceptycyzmem . Przytacza przykłady obrazujące zmiany modelu myślenia o artefaktach dawnej niemieckiej obecności na ziemiach polskich , podkreślając , że Wielkopolska ma przecież swoją wieloetniczną i wielokulturową przeszłość . Jako rozwiązanie wskazuje stworzenie baz danych w ramach dużego uniwersyteckiego projektu digitalizacji danych .
Postulat zamykający szkic Kołackiego to doskonałe podsumowanie przesłania książki Blisko i daleko . Przemijalność dotyka nie tylko jednostkowego ludzkiego życia , ale oznacza procesy i mechanizmy , którym podlegają całe wspólnoty , ich dzieje , materialne i duchowe dziedzictwo . Wobec zagrożenia , jakim jest niepamięć , działania regionalistów mają inicjować proces ocalania przeszłości od zapomnienia . Przed inicjatorami , pomysłodawcami i organizatorami sympozjów regionalistów w Praszce pojawia się więc ważne zadanie – kontynuacja takich przedsięwzięć i zainteresowanie nimi młodego pokolenia w lokalnej społeczności .
Dorota Eichstaedt