Recenzje i omówienia
239
ich mentalności i zachowania . Można w nich odnaleźć sprawy o pobicie , sceny pełne przemocy , sytuacje zagarnięcia czyjegoś majątku , opisy kar wymierzanych w szkole , kłótnie o honorarium za leczenie . Czytelnik jednocześnie może przyjrzeć się ówczesnemu wymiarowi sprawiedliwości , systemowi kar i przebiegowi rozpraw . Mogą one zainteresować i językoznawcę , i historyka , i kulturoznawcę .
Niewyczerpalnym źródłem wiedzy istotnej dla regionalisty okazują się historie ludzi , którzy wyróżniali się na tle społeczności własnego regionu . Autorzy tomu Blisko i daleko sięgają po nie nader chętnie . Nietuzinkową postać doktora Eugeniusza Sokulskiego , związanego z ziemią wieluńską , przedstawionego we wspomnieniach Jana Niecisława Ignacego Baudouina de Courtenaya , prezentuje szkic Krzysztofa Tomasza Witczaka . Nie tylko losy postaci mogą zainteresować czytelnika poszukującego ciekawych historii . Autor podejmuje temat powstania styczniowego , akcentując spory dotyczące tego zrywu niepodległościowego . Zwraca uwagę na zawarte w wypowiedziach wybitnego językoznawcy opisy burzliwych nastrojów wśród polskiej młodzieży akademickiej . Opowieść o młodym konspiratorze z czasów walk narodowowyzwoleńczych , zawarta w artykule Jan Niecisław Ignacy Baudouin de Courtenay ( 1845 – 1929 ) o konspiracji w Szkole Głównej Warszawskiej w przededniu wybuchu powstania styczniowego , podkreśla , że w środowisku akademickim krytycznie podchodzono do sprawy powstania , nieprzygotowanego i niedojrzałego . Były to głosy odosobnione , ale znaczące .
W tomie Blisko i daleko takich refleksji o niezwykłych postaciach z przeszłości nie brakuje . Jacek Kuropka przybliża czytelnikowi książki kolejnego z jej bohaterów – wyjątkowego budowniczego samolotów w szkicu Antoni Gabriel ( 1911 – 1991 ). „ Wzloty i upadki ” konstruktora lotniczego z Mnichowic koło Bralina . Tytułowa postać , nazywana „ Śląskim Ikarem ”, stała się bohaterem w rodzinnej wsi . Autor szkicu utrwala biografię Antoniego Gabriela , ale także powstającą legendę , której nie byłoby bez wciąż żywej pamięci o lotniku .
Historię , przeszłość i tradycję małych ojczyzn tworzą nie tylko opowieści o ludziach , ale także o znaczących miejscach . Jednym z nich , na trwałe wpisującym się w krajobraz dawnego Wielunia , jest Cukrownia „ Wieluń ”, bohaterka szkicu Adama Ustyniaka Wspomnienie . W 105 . rocznicę powstania Cukrowni „ Wieluń ”. Autor śledzi jej losy od momentu powstania do likwidacji . Ma świadomość roli wspomnień , które ocalają takie miejsca od zapomnienia . Metaforą przemijania staje się w relacji Ustyniaka komin i ruiny tej przetwórni . Zadaniem regionalistów jest zatem przypominanie , bo człowiekowi pozostają tylko wspomnienia , gdy to , co stanowi kulturę materialną regionu , ulega zniszczeniu .
Ślady miejsc , dawnych budowli odnaleźć można w popularnych i modnych spacerownikach . Jednym z nich jest ten opisany przez Joannę Filipczyk w szkicu Spacerownik po moim mieście . Wzory , pomysły , wątpliwości … Na przy-