152 Szymon Bauman , Paulina Chrząszcz
-Gusen 126 . Ze względu na bardzo ciężkie warunki panujące w podobozie zmarł 30 grudnia 1942 r . Według księgi zgonów , śmierć nastąpiła o 7.30 rano w bloku nr 17 obozu Mauthausen . Jako przyczynę śmierci podano ropne zapalenie okrężnicy ( Eitriger Dickdarmkatarrh ) 127 – trzeba jednak pamiętać , że w większości przypadków przyczyny śmierci więźniów fałszowano .
W 1948 r . Zofia Kapelowa starała się o uzyskanie listu żelaznego na prowadzenie przedsiębiorstwa rzemieślniczo-przemysłowego , który otrzymała 128 . Firmę odtąd prowadziła jedna z jej córek – Aleksandra . Niemniej jednak zakład zajmujący się wówczas wytwórstwem pieczęci nie utrzymał się i po pięciu latach firma została zlikwidowana 129 .
KIRSTEN , A . ( Berlin ). Właściciel fabryki stempli i zakładu rytowniczego , który znajdował się przy Dresdener Straße 128 / 129 w Berlinie w rejonie południowym ( Südost ). Na początku XX w . berlińska firma A . Kirstena ogłaszała się w prasie poznańskiej 130 .
Na podstawie jednego anonsu wiemy , że fabryka Kirstena wykonywała : pieczęcie metalowe i kauczukowe , szyldy metalowe ( w żelazie , mosiądzu i koprowinie 131 ), plombownice , numeratory , datowniki oraz prasy i praski do wytłaczania wypukłego 132 . Sprzedawano także niezbędne akcesoria do wykonywania odcisków pieczętnych ( np . maczałki , czyli poduszki nasączone farbą , butelki z tuszem , lak w laskach , podstawki pod pieczątki , smary do maszyn itd .) 133 .
KOMINOWSKI , Stefan ( ur . 23 lipca 1895 r . w Poznaniu ) 134 . Był z zawodu drukarzem . Jego żoną była Helena z d . Jankowiak , ur . 1 lutego 1893 r ., z któ-
126
Tamże , sygn . AMM / Y / 46a , nr dz . 5 .
127
Tamże .
128
APP , Urząd Wojewódzki Poznański , sygn . 3158 , s . 212 – 229 .
129
J . Mulczyński , Rodzina Ludwika i Bolesława …, s . 247 – 248 .
130
„ Praca ” z 25 listopada 1900 , r . 4 , nr 48 , s . 18 .
131
Koprowina – inaczej miedź .
132
Maszyny wyposażone w dźwignię z mechanizmem hydraulicznym , wykonane z masywnego i ciężkiego metalu ( najczęściej żeliwo ). Służyły do pieczętowania na sucho , tj . bez użycia tuszu bądź laku , a jednocześnie odciskając pieczęć wypukle , albowiem dolna płytka matrycy ryta była negatywowo i wypukle , a górna wklęśle w pozytywie , co w wyniku użycia siły powodowało odciśnięcie wypukłej pieczęci suchej np . na papierze . Bywały mniejsze praski wyposażone w mechanizm sprężynowy oraz większe prasy do wytłaczania wypukłego . Innym , aczkolwiek podobnym przedmiotem , są prasy introligatorskie do złoceń , zob . np . D . Subocz , Prasy do złoceń w zbiorach Muzeum Piśmiennictwa i Drukarstwa w Grębocinie . Przyczynek do rozważań o wpływie rozwoju technologii na wygląd XIX- i XX-wiecznych opraw książek , [ w :] Sztuka , rzemiosło , przemysł z XIX i XX wieku . Zagadnienia konserwatorskie , pod red . E . Jabłońskiej i J . Czuczko , Toruń 2016 , s . 309 – 316 .
133
„ Praca ” z 25 listopada 1900 , r . 4 , nr 48 , s . 18 .
134
Jego rodzicami byli : Wacław i Maria z d . Urbaniak , zob . APP , AmP – Kartoteka , sygn . 14632 , k . 640 .