Wytwórcy i sprzedawcy pieczęci ogłaszający się w prasie poznańskiej
147
KAPELA , 98 Ludwik ( ur . 12 sierpnia 1865 r . w Trzemesznie – zm . 13 października 1930 r . w Poznaniu ) 99 . Pierwszą żoną Ludwika była Leokadia z d . Burkiewicz ( 1851 – 1921 ) 100 , z którą miał troje dzieci : Julię , Bolesława i Mariana 101 . W 1921 r . zmarła Leokadia , która była od Ludwika o czternaście lat starsza . Po dwóch latach od śmierci pierwszej żony Ludwik ożenił się po raz drugi , żeniąc się 10 lutego 1923 r . z Martą Dymarską ( ur . w 1872 r .) 102 . Drugie małżeństwo nie trwało jednak długo , ponieważ niebawem po ślubie mąż doznał wylewu krwi do mózgu i małżonkowie przestali mieszkać razem . Ostatnie lata życia Ludwik spędził pod opieką pielęgniarza w domu na Sołaczu 103 . Ludwik Kapela ostatecznie zmarł w 1930 r . po paru latach przebytej choroby .
Swoją drogę zawodową rozpoczął od nauki zawodu w drukarni Gustava Olawskiego w Trzemiesznie 104 , gdzie wpierw uzyskał także podstawowe wykształcenie . Po trzech latach został czeladnikiem . Po odbyciu służby wojskowej w armii pruskiej trafił na krótki czas do Wągrowca , gdzie pracował jako zecer . W 1898 r . przeniósł się do Poznania i tam otworzył drukarnię przy ul . Gołębiej 6 105 . Początkowo pracował z jednym uczniem , lecz gdy drukarnia zaczęła się rozrastać , przeniósł zakład w 1901 r . na ul . Wrocławską 9 ( niedaleko poprzedniej lokalizacji ) i przyjął dodatkowego ucznia 106 . W latach 1902 – 1904
tu drewnianego w formie gałki lub prostej , mechanizmu sprężynowego ( wbudowany w szyjce i uchwycie ) i matryc obrotowych , na których umieszczano numery od 1 do 9 . W zależności od liczby kółek z numerami , tworzących rząd-serie , tyle maksymalnie można było oznaczyć dokumentów . Występowały różne wielkości czcionek .
98
Skórzane portmonetki , które na jednym z boków mają zamontowane stalowe prostokątne pudełko ( wewnątrz wykończone materiałem nawilżonym tuszem ) z wyjmowanym stempelkiem osadzonym na płaskiej blaszce .
99
APP , AmP – Kartoteka , sygn . 14582 , k . 316 . Zob . także nekrologi i wspomnienia : „ Kurier Poznański ” z 14 października 1930 , r . 25 , nr 474 , s . 6 ; „ Kurier Poznański ” z 15 października 1930 , r . 25 , nr 476 , s . 9 .
100
APP , AmP – Kartoteka , sygn . 14582 , k . 316 .
101
Tamże , k . 316 – 317 .
102
Tamże .
103
Więcej o willi Kapelów na poznańskim Sołaczu zob . P . Korduba , Sołacz : domy i ludzie , Poznań 2012 , s . 254 – 259 .
104
Gustav Olawski ( 1810 – 1889 ) – drukarz , księgarz i wydawca m . in . sprawozdań Królewskiego Katolickiego Gimnazjum w Trzemesznie , które ukazywały się w drugiej połowie XIX w . W tym czasie Olawski prowadził drukarnię mieszczącą się w rynku w Trzemesznie . Po jego śmierci w 1889 r . drukarnię przejął L . Marten .
105
Zob . m . in . „ Kurier Poznański ” z 13 października 1908 , r . 3 , nr 235 , s . 8 ; „ Przemysłowiec ”. Tygodnik dla polskiego rzemiosła , przemysłu i handlu z 22 października 1911 , r . 8 , nr 43 , s . 8 ; „ Posener Tageblatt ” z 11 października 1908 , Jg . 47 , nr 479 , s . 6 ; Deutsches Reichs-Adressbuch für Industrie , Gewerbe , Handel 1920 , Bd . 2 , s . 1578 i 4193 .
106
Z tego czasu , kiedy Ludwik Kapela zaczął działać pod nowym adresem przy ul . Wrocławskiej 9 , zachował się dwustronicowy druk reklamowy z wzorami pieczęci wyjętymi z głównego katalogu , które firma kolportowała jako ulotki ( MHMP , sygn . MNP D 3965 ). Z później-